Ook de bij kikkert op van cafeïne

bij

Sommige mensen kunnen ‘s ochtends echt niet zonder: een kopje sterke koffie. En nu blijken ook bijen van cafeïne op te kikkeren: hun geheugen wordt er beter van.

Bijen en cafeïne: het lijkt niet zo’n natuurlijke combinatie. Maar dat blijkt het wel te zijn. Er zijn enkele planten – waaronder koffieplanten – die cafeïne in hun nectar hebben zitten, zo schrijven onderzoekers in het blad Science. Ze achterhaalden direct welk effect die cafeïne op bijen heeft door bijen een suikeroplossing met en zonder cafeïne voor te schotelen.

Geheugen
De bijen die cafeïne kregen, hielden daar een beter geheugen aan over. De kans dat ze zich de geur van een bloem konden herinneren, bleek tot wel drie keer groter te worden.

WIST U DAT…

…bijen en bloemen communiceren met behulp van een magnetisch veld?

Plant
En zo’n beter geheugen is niet alleen nuttig voor de bij, maar ook voor de plant, zo vertelt onderzoeker Geraldine Wright. “Het onthouden van eigenschappen van een bloem is lastig voor een bij, omdat ze snel werken en van bloem naar bloem vliegen. Wij hebben nu ontdekt dat cafeïne de bij helpt om zich te herinneren waar de bloemen zijn.” Bijen die nectar met daarin cafeïne hebben genuttigd, zijn tegelijkertijd afgeladen met pollen van de plant die de nectar maakte en de bijen zoeken vervolgens naar andere koffieplanten om nog meer nectar te vinden. “Dat leidt tot een betere bestuiving. Dus cafeïne in nectar helpt de bij om voedsel te vinden, terwijl het de plant aan een trouwe bestuiver helpt.”

Kleine concentratie
Planten maken cafeïne aan als een beschermingsmechanisme. Cafeïne smaakt bitter en veel insecten blijven er dan ook liever verre van. “We waren dan ook verbaasd toen we het in nectar aantroffen,” vertelt onderzoeker Phil Stevenson. Hij wijst er echter op dat de concentratie cafeïne in nectar bijzonder laag is. “Te laag voor de bijen om de cafeïne te proeven, maar hoog genoeg om hun gedrag te beïnvloeden.”

Het onderzoek heeft mogelijk niet alleen implicaties voor bijen, maar ook voor ons ons mensen. “Er zijn overduidelijk grote verschillen tussen het brein van mensen en honingbijen,” stelt onderzoeker Julie Mustard. “Maar wanneer je op het niveau van cellen, eiwitten en genen gaat kijken, functioneren het brein van mensen en bijen op vergelijkbare wijze. Dus we kunnen de honingbij gebruiken om te onderzoeken hoe cafeïne ons eigen brein en gedrag beïnvloedt.”

Bronmateriaal

"Bees get a buzz from caffeine" - NCL.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Autan (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd