Ook de hommel kan zich iets herinneren wat nooit gebeurde

Onderzoek toont aan dat ook hommels – net als mensen – zich dingen kunnen herinneren die niet echt gebeurd zijn of die ze nog nooit hebben gezien. Het suggereert dat naast mensen veel meer dieren daar last van hebben.

Ons geheugen is niet heel betrouwbaar. Soms vergeten we dingen. En soms herinneren we ons dingen anders dan ze in werkelijkheid gegaan zijn. Maar zijn wij mensen de enigen die dit overkomt? Nieuw onderzoek suggereert van niet. Voor het eerst hebben onderzoekers namelijk onderzoek gedaan naar ‘onjuiste herinneringen’ in een andere diersoort.

Hommel
De onderzoekers kozen voor de hommel. En dat is niet zo’n gekke keuze. Hommels zijn slim. Ze kunnen patronen, kleuren en geuren van verschillende bloemen leren, naar die bloemen en weer naar huis navigeren, zelfs als de bloem en hun thuis ver van elkaar verwijderd zijn.

WIST JE DAT…

Training
De onderzoekers leerden hommels dat ze een beloning kregen wanneer ze eerst een gele kunstbloem en daarna een kunstbloem met witte en zwarte ringen vlogen of andersom. Enkele minuten na de training werden de hommels getoetst. Ze kregen de keuze uit drie bloemen, waaronder de gele kunstbloem en de kunstbloem met witte en zwarte ringen. De derde bloem had gele en witte ringen en was dus eigenlijk een mix van de twee bloemen waarmee de hommels getraind waren. De hommels bezochten de gele en zwart met witte bloemen keurig in de volgorde waarin dat van ze verwacht werd. Hun kortetermijngeheugen was overduidelijk uitstekend.

Toetsen
Maar één en drie dagen later werden de hommels opnieuw getoetst. En nu waren de resultaten heel anders. In eerste instantie deden de hommels het uitstekend, maar naarmate de tijd vorderde, raakten ze in de war. In de helft van de gevallen begonnen ze nu de geel met witte bloem te bezoeken, ook al hadden ze deze tijdens de training nooit gezien. Volgens de onderzoekers wijzen de experimenten erop dat herinneringen in het langetermijngeheugen van de hommel met elkaar versmolten waren geraakt. Net zoals dat in het brein van mensen kan gebeuren.

Het is niet de eerste keer dat mensen het geheugen van dieren toetsen. Dat is al veel vaker gebeurd. En vaak zagen onderzoekers dan ook wel dat dieren soms fouten maakten. Maar dat werd altijd toegeschreven aan het feit dat het dier zijn taak blijkbaar niet geleerd had of vergeten was. Dit onderzoek suggereert dat daar lang niet altijd sprake van is wanneer dieren zich iets niet meer goed lijken te herinneren. Het kan ook simpelweg een bijwerking zijn van een superslim geheugensysteem. Onze geheugencapaciteit is beperkt. We kunnen dus niet alles opslaan. Uit eerder onderzoeken is gebleken dat mensen die heel goed zijn in het leren van regels die gebruikt kunnen worden om objecten te classificeren met name vatbaar zijn voor de aanmaak van foute herinneringen. Het suggereert dat ons brein om ruimte in het geheugen te besparen niet elk detail of object opslaat, maar in plaats daarvan details die objecten die tot dezelfde klasse behoren gemeen hebben, op te slaan. Hommels doen – met hun nog beperktere hersencapaciteit – wellicht hetzelfde.

Bronmateriaal

"Bumblebees make false memories too" - Cell Press (via Eurekalert.org)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd