Niet alleen managers in de top van het bedrijfsleven, maar ook managers in de lagere regionen van het bedrijf overschatten zichzelf. Dat blijkt uit onderzoek.
Wetenschapper Niels van der Kam van de Rijksuniversiteit Groningen bestudeerde het middlemanagement in een onderwijsinstelling en een GGz-instelling. Hij keek hoe de managers tegen hun eigen leiderschapsgedrag aankeken en zocht uit welke invloed die kijk op de prestaties en ondergeschikten van de manager had.
Overschatting
De resultaten liegen er niet om. “Een deel van de managers overschat zichzelf,” concludeert van der Kam, die volgende week op zijn studie promoveert. “Zij blazen hoog van de toren.” Het verklaart wellicht waarom heel veel werknemers niet zo goed met de manager door één deur kunnen. “Aanvankelijk kan dat (het opscheppen, red.) nog indruk maken, maar al snel merken de ondergeschikten dat hij of zij de verwachtingen niet kan waarmaken en vinden ze hun chef een pocher.”
Prestaties
En dat heeft weer gevolgen voor de prestaties van de ondergeschikten. “Vooral medewerkers die extravert van aard zijn, hebben minder de neiging zich de benen uit het lijf te lopen voor zo’n chef. Dat werkt een negatieve spiraal in de hand.”
Een slechte zaak?
Van der Kam haast zich te stellen dat zelfoverschatting in eerste instantie niet heel slecht is. “Dat we denken dat we meer kunnen is een activerend mechanisme. Dat geeft ons een prikkel om ergens aan te beginnen.” En laten we eerlijk zijn: overschatten we onszelf allemaal niet eens? “Tegelijk moet je vaststellen dat we mensen die zichzelf overschatten niet aardig vinden.”
Een manager die door zichzelf te overschatten, ervoor zorgt dat zijn ondergeschikten minder goed presteren en zo ook nog eens de relatie met zijn ondergeschikten beschadigt. Het is desalniettemin een slechte zaak. Wat kunnen we daar aan doen? Misschien wat bescheidenere mensen manager maken? Van der Kam twijfelt. Hij vermoedt dat de zelfoverschatting een manier is waarop mensen zichzelf beschermen tegen de druk die bij het leiderschap komt kijken. Bovendien krijgen mensen in hogere functies minder vaak negatieve feedback, waardoor ze alleen maar blijer met zichzelf worden. Het is dus niet uitgesloten dat ook een bescheiden manager uiteindelijk uitgroeit tot een pochende manager. En als zelfoverschatting ons werkelijk beschermt kan het zomaar zijn dat een bescheiden manager die bescheiden blijft uiteindelijk zijn functie niet aankan.
