Ook het kleinste kamertje wordt duurzaam

Marthe de Graaff van de universiteit van Wageningen geeft uitwerpselen een tweede leven met haar toiletpot van de toekomst. Door ‘direct na de pot’ een scheiding aan te brengen, kunnen slechte stoffen uit het milieu worden gehouden en de goede worden hergebruikt.

“Mijn proefschrift laat zien dat je geconcentreerd toiletwater makkelijk kunt behandelen,” vertelt De Graaff. “Dat je er energie uit kunt winnen en meststoffen als fosfaat en stikstof goed kunt verwijderen.” Voorzichtigheid is echter geboden. De pot van de toekomst kent namelijk nog wat kinderziektes. “Er zijn ook best nog wel wat vragen. Bijvoorbeeld over medicijnresten: een deel wordt wel verwijderd door dit proces, een ander deel niet. Hoe het met ziekteverwekkers zit, weet ik nog niet. En dan is er nog de productie van het sterke broeikasgas N2O.”

Sneek
Vragen of niet: het idee staat als een huis. Zo’n vier jaar geleden kregen 32 huishoudens in Sneek in het kader van De Graaffs onderzoek een vacuümtoilet in huis. Deze toiletten kent u wellicht van het vliegtuig: ze verbruiken slechts één liter water per spoelbeurt. Dat is al heel goed voor het milieu én de portemonnee. Per jaar besparen de huishoudens als snel twaalf euro per persoon.

Scheiding
Maar het wordt nog beter: in de toiletten zich namelijk ook een scheiding voor ‘zwart’ water. Dat betekent dat poep en plas gescheiden wordt. Deze stoffen worden omgetoverd tot methaan dat vervolgens wordt omgezet in stroom en warmte. De Graaff zorgde ervoor dat het grootste deel van het stikstof (86 procent) wordt verwijderd en dat fosfaat wordt teruggewonnen. Volgens De Graaff kan de menselijke poep en plas heel goed als meststof dienen en kan – als we allemaal een pot met scheiding nemen – de wereldwijde productie van fosformeststof met tien procent worden teruggeschroefd.

Kinderziekte
Maar er zijn zoals eerder gezegd kinderziektes. Om de stikstof op te ruimen zet De Graaff ammonium met zuurstof om in nitriet, waarna een bacterie beide stoffen omzet in stikstofgas. Bij de eerste stap komt echter een beetje lachgas vrij. “Minder dan twee procent van het stikstof wordt omgezet in N2O. Maar dat is wel een driehonderd keer erger broeikasgas dan CO2 en dus is het toch een probleem.” Wel moet worden opgemerkt dat bij gewone waterzuiveringsinstallaties ook lachgas ontstaat.

Energie
De Graaffs proces kan zich wat betreft energie goed bedruipen. De Graaff haalt uit een kuub zwart water 1,8 kuub methaan. De stroom en warmte die dat oplevert, is volgens haar meer dan voldoende om het hele proces gaande te houden. De verwerking levert dus netto gezien ook nog wat op.

Gaan we dan straks allemaal op de milieuvriendelijke pot? De Graaff twijfelt, maar ziet mogelijkheden. Als particulieren zoiets willen regelen, wordt dat ingewikkeld. “Een mens wil ook gewoon naar het toilet kunnen zonder daar over na te hoeven denken. Maar op wijkniveau is het goed mogelijk.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd