Lang dachten we dat de aarde de enige planeet in ons zonnestelsel was met platentektoniek. Fout gedacht, zo blijkt nu. Ook Mars beschikt over enorme platen onder het oppervlak.
Dat stelt onderzoeker An Yin op basis van satellietbeelden. “Toen ik de satellietbeelden van Mars bestudeerde, leken heel veel kenmerken op breuksystemen die ik ook in de Himalaya’s en Tibet en in Californië heb gezien,” vertelt Yin. Hij zag bijvoorbeeld hele gladde rotswanden die enkel door breuken kunnen ontstaan. En een steile klif die hem deed denken aan Death Valley in Californië.
Valles Marineris
De platentektoniek verklaart ook één van de grotere mysteries op Mars: Valles Marineris. Dit kloofsysteem is zo’n negen keer langer dan de Grand Canyon. Al tientallen jaren vragen onderzoekers zich af hoe de kloof is ontstaan. Yin kan dat nu verklaren. “Het is een grens van een plaat.”
Minder plaatjes
De aarde bestaat uit zes grote aardplaten en nog enkele kleintjes. Mars heeft nog lang niet zoveel platen. “We zijn in staat geweest om twee platen te identificeren.” Het is niet aannemelijk dat er meer zijn. “Ik zie geen andere grote breuken.” Maar dat kan nog gaan veranderen. “Mars kan wel eens bezig zijn om heel erg te breken, maar het gaat doordat de planeet zo klein is en dus weinig thermale energie – de drijvende kracht achter het ontstaan van breuken – heeft, heel langzaam. Dat kan de reden zijn dat Mars minder platen heeft dan de aarde.”
Op aarde zorgt de platentektoniek soms voor flink wat problemen. Bijvoorbeeld aardbevingen. En die zijn er waarschijnlijk ook langs de breuk die Yin heeft ontdekt. “Ik denk dat de breuk nog steeds actief is, maar niet elke dag. Deze wordt om de zoveel tijd wakker, wellicht om de miljoen jaar of meer.”
