Ook Nederland kan in 2050 volledig over zijn op hernieuwbare energie

Net als 138 andere landen wereldwijd. Hoe dan? Dat hebben onderzoekers nu op papier gezet.

27 wetenschappers publiceren in het blad Joule de route die 139 landen af moeten leggen om in 2050 compleet onafhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen. “Beleidsmakers willen iets doorgaans niet doen als de wetenschap niet op een redelijke manier aan kan tonen dat het mogelijk is en dat is wat wij nu proberen te doen,” vertelt onderzoeker Mark Jacobson. In het paper staat per land vermeld hoe de transitie van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen op korte termijn al een succes kan worden. “We zeggen niet dat er maar één manier is om dit te doen, maar we willen mensen met dit scenario richting geven.”

In het paper ligt de focus op zonne-, wind-, en waterenergie. Biobrandstoffen en schone kool wordt buiten beschouwing gelaten, omdat er veel luchtvervuiling bij komt kijken. Ook kernenergie speelt geen rol in het toekomstplan van de onderzoekers, omdat de bouw van kerncentrales te veel tijd kost, duur is en kernafval een probleem is.

Zonne-energie
In het geval van Nederland zou zonne-energie een belangrijke rol kunnen gaan spelen. Dat vereist wel dat zo’n 6,4 procent van het landoppervlak vol komt te liggen met zonnepanelen. “Maar een deel ervan kan ook voor de kust worden gelegd,” zo schrijven de onderzoekers.

De voordelen
Natuurlijk besteden de onderzoekers ook aandacht aan de voordelen die zo’n energietransitie heeft. Een vermindering van de uitstoot van CO2 is voor de hand liggend. Net als het beperken van de opwarming van de aarde. Maar er zijn nog meer voordelen. “De transitie voorkomt 4 tot 7 miljoen sterftes door toedoen van luchtvervuiling per jaar en creëert op lange termijn meer dan 24 miljoen fulltime banen,” aldus Jacobson. Maar er is meer. Zo gaan landen minder energie (rond de 13%) verbruiken als ze overstappen op hernieuwbare energie (dat komt doordat het mijnen, verwerken en transporteren van fossiele brandstoffen ook veel energie kost). Daarnaast worden landen minder afhankelijk van landen die nu fossiele brandstoffen binnen hun landsgrenzen hebben liggen en daardoor zou het aantal conflicten ok afnemen.

Als 139 landen in 2050 compleet draaien op zonne-, wind- en waterenergie, dan resulteert dat in het verlies van zo’n 27,7 miljoen banen. Maar daar komen 52 miljoen banen voor in de plaats, zo voorspellen de onderzoekers. Een belangrijke hernieuwbare energiebron voor deze 139 landen? Windturbines op het land. Zij leveren zo’n 23,5 procent van de energie. Ook windturbines op het water (13,6 procent) en zonneparken (21,3 procent) zijn belangrijk. Afbeelding: The Solutions Project.

De onderzoekers stippen ook de veelgehoorde nadelen van zo’n energietransitie aan. Zo zou het veel geld kosten. Maar dat moeten we in perspectief plaatsen, vindt Jacobson. We moeten niet alleen kijken naar de kosten van de energietransitie, maar ook naar de besparingen die het oplevert, bijvoorbeeld doordat de ziektekosten zullen dalen doordat de luchtvervuiling afneemt. Dus ja: er zal geïnvesteerd moeten worden, maar dat betaalt zich dubbel en dwars terug. “Het lijkt erop dat we de enorme sociale voordelen van een energiesysteem met nul uitstoot kunnen verkrijgen zonder dat het ons in essentie extra geld kost,” vertelt onderzoeker Mark Delucchi. “Onze resultaten suggereren dat de voordelen zo groot zijn dat we de transitie naar wind, water en zon zo snel mogelijk moeten maken, door de fossiele brandstofsystemen waar we kunnen zo vroeg mogelijk stil te leggen.”

De Nederlandse overheid streeft zeker naar het aan banden leggen van fossiele brandstoffen. Zo moet 14 procent van de verbruikte energie in 2020 afkomstig zijn van hernieuwbare bronnen. En rond 2050 wil de overheid dat de energievoorziening bijna helemaal duurzaam is. Het zou resulteren in een 80 tot 95 procent kleinere CO2-uitstoot dan in het jaar 1990.