Ook in Nederland worden sinds 2013 meer bomen omgehakt dan geplant

En daarmee is ontbossing dus ook een Nederlands probleem, zo concluderen Wageningse onderzoekers.

Op basis van topografische kaarten en luchtfoto’s hebben de onderzoekers gekeken hoe het er met het Nederlandse boslandschap voor staat. Het onderzoek wijst uit dat sinds 2013 jaarlijks netto 1350 hectare bos is verdwenen. Het betekent dat we tussen de jaren 2013 en 2017 zo’n 5400 hectare bos armer zijn geworden. Dat is te lezen in het Vakblad Natuur, Bos en Landschap.

Trend is gekeerd
En daarmee is de trend gekeerd. Want tussen 1990 en 2013 ging het juist heel goed met het bosareaal in Nederland. In die periode nam de omvang ervan toe van 362.046 hectare naar 375.679 hectare. Dat wil niet zeggen dat er tussen 1990 en 2013 helemaal geen bomen werden omgehakt, maar de ontbossing op de ene plek werd op de andere plek gecompenseerd door bebossing. Sinds 2013 is dat anders: gemiddeld verdween er elk jaar 3036 hectare bos en werd slechts 1686 hectare nieuw bos aangeplant.

Subsidies
Dat er sinds 2013 sprake is van een netto afname van bosoppervlak heeft volgens de onderzoekers verschillende oorzaken. Zo komt het sinds een jaar of tien regelmatig voor dat bos plaats moet maken voor andere vormen van natuur, zoals zandverstuivingen en heidecorridors. Daarnaast valt op dat relatief grote percelen bos in Drente en Groningen verdwijnen. Het heeft waarschijnlijk alles te maken met aflopende subsidieregelingen. In de jaren tachtig kwam er subsidie beschikbaar voor het aanplanten van tijdelijk bos op landbouwpercelen. Veel van deze tijdelijke bossen hebben het einde van hun subsidieperiode bereikt en zijn weer omgehakt, waarna de grond opnieuw in gebruik is genomen voor landbouw. Wat de onderzoekers bovendien zien, is dat er ook aardig wat bos plaats heeft gemaakt voor bebouwing en infrastructuur, iets wat in de regel gecompenseerd moet worden door de aanplant van nieuwe bossen elders.

Het verdwijnen van bos is niet alleen bepalend voor het landschap, maar heeft ook consequenties voor het klimaat. Door ontbossing komt koolstof die bomen gedurende hun leven hebben opgeslagen, vrij. Gemiddeld gaat het om zo’n 499 ton CO2 per hectare. Hoewel het natuurlijk mooi is als het omhakken van een bos elders gecompenseerd wordt met de aanleg van een nieuw bos, is daarmee het probleem niet direct opgelost, zo benadrukken de onderzoekers. Een nieuw bos absorbeert koolstof namelijk zo’n 40 keer langzamer dan een ouder bos. “Ons onderzoek laat zien dat ontbossing ook een factor is om vanuit klimaatperspectief rekening mee te houden en dat ontbossing niet iets is wat alleen in tropische landen plaatsvindt,” stelt onderzoeker Eric Arets. “In het Klimaatakkoord van Parijs zijn ambitieuze doelstellingen geformuleerd. Vanuit dat perspectief zijn bijvoorbeeld de doelstellingen voor aanplant van bos zoals die zijn geformuleerd in het Actieplan Bos en Hout onmisbaar. Maar ook het tegengaan van ontbossing zou een belangrijke plaats in moeten nemen in het beleid.”

Bronmateriaal

"Ook in Nederland vindt ontbossing plaats" - Wageningen University

Afbeelding bovenaan dit artikel: Free-Photos / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd