‘Ook de vruchtbaarheid van onze trouwe viervoeter neemt af’

Niet alleen de spermakwaliteit van mensen loopt terug. Ook die van honden is in verval, zo suggereert nieuw onderzoek. Is er soms een verband?

Wetenschappers bestudeerden de gegevens van dekreuen die tot vijf verschillende soorten behoorden: de labrador retriever, golden retriever, bordercollie, Duitse herder en curly coated retriever. De gegevens besloegen een periode van 26 jaar en gingen dus over meerdere generaties. In die periode was van elke dekreu sperma verzameld en geanalyseerd. Daarbij werd onder meer gekeken naar de beweeglijkheid van de zaadcellen.

Verminderde vruchtbaarheid
Uit het onderzoek bleek dat de vruchtbaarheid van de onderzochte honden geleidelijk aan terugliep. Tussen 1988 en 1998 nam het percentage sperma met een normale beweeglijkheid met 2,5 procent per jaar af. En tussen 2002 en 2014 bedroeg de afname 1,3 procent per jaar.

Puppies

Verder ontdekten de onderzoekers dat mannelijke pups van een vader met verminderde spermakwaliteit een verhoogde kans hadden op cryptorchisme. Dat betekent dat de pups wel testikels hadden, maar dat deze niet op de juiste plaats (in het scrotum) zitten.

Hoe is dat te verklaren?
Uit het onderzoek blijkt dat zowel het sperma als de testikels van de honden chemische stofjes bevatten. De concentratie van die stofjes was zodanig hoog dat deze in staat waren om de beweeglijkheid van de spermacellen aan te tasten. Diezelfde chemische stofjes troffen de onderzoekers ook aan in diverse soorten voedsel voor honden. Waaronder voedsel dat specifiek voor puppies is ontwikkeld. “We keken ook naar andere factoren die een rol kunnen spelen, zo kunnen genetische aandoeningen bijvoorbeeld van invloed zijn op de vruchtbaarheid,” vertelt onderzoeker Richard Lea. Maar het is zeer onaannemelijk dat genetische factoren een rol spelen. Daarvoor is de afname in spermakwaliteit die in zo’n korte periode is waargenomen simpelweg te groot. “Het is voor het eerst dat zo’n afname in de vruchtbaarheid van mannetjes onder honden is aangetoond en we denken dat het te wijten is aan milieuverontreinigende stoffen, sommige daarvan hebben we aangetroffen in het voedsel en de sperma en testikels van de honden.”

Eerdere onderzoeken suggereren dat ook de spermakwaliteit van mensen door de tijd heen is afgenomen. Dat hetzelfde nu wordt waargenomen bij dieren waar we nauw mee samenleven, kan veelzeggend zijn en meer inzicht geven in de factoren die leiden tot een afname in de spermakwaliteit onder mensen. “Meer onderzoek is nodig om met zekerheid te stellen dat er een verband is,” benadrukt Lea. Maar het lijkt niet ondenkbaar dat de vruchtbaarheid van honden – met wie we zoveel delen – door dezelfde factoren wordt aangetast als de spermakwaliteit van mensen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd