Het lijkt erop dat wetenschappers een doeltreffende behandeling tegen kaalheid op het spoor zijn. Amerikaanse onderzoekers hebben een manier ontwikkeld om met behulp van de cellen van kale(nde) mensen nieuwe haarzakjes te maken.
Mensen die kaal worden, kunnen een beroep doen op een haartransplantatie. Hierbij worden haarzakjes van een ander (behaard) deel van het lichaam gehaald en op het hoofd getransplanteerd. Maar die aanpak is niet voor iedereen een optie. “Ongeveer negentig procent van de vrouwen met haarverlies zijn geen geschikte kandidaten voor haartransplantatie, omdat er onvoldoende donorhaar is,” vertelt onderzoeker Angela M. Christiano.
Haarzakjes maken
Daarom hebben de onderzoekers nu een andere manier bedacht om kaalheid aan te pakken. In plaats van haarzakjes te verplaatsen, besloten ze om haarzakjes te maken. Dat klinkt overigens aanzienlijk simpeler dan het is. “Huidpapillen groeien uit tot haarzakjes en het idee om haarzakjes te klonen met behulp van huidpapillen leeft al zo’n veertig jaar,” legt onderzoeker Colin Jahoda uit. “Maar zodra we de huidpapillen in 2D gaan kweken, veranderen ze in gewone huidcellen en raken ze de mogelijkheid om haarzakjes te produceren kwijt.”
Knaagdieren
Jahoda en zijn collega’s hebben nu echter een manier gevonden om die hindernis te overkomen. Ze bestudeerden daarvoor knaagdieren. Bij knaagdieren is het relatief gemakkelijk om een aantal huidpapillen te verwijderen, het aantal te vergroten en de huidpapillen weer terug te plaatsen, zo bleek uit eerder onderzoek. De reden daarvoor is waarschijnlijk dat de huidpapillen van knaagdieren – in tegenstelling tot die van mensen – wanneer ermee gekweekt wordt, spontaan samenklonteren. De onderzoekers vermoedden dat de haarcellen middels samenklontering hun eigen extracellaire omgeving creëren waarin ze op elkaar kunnen reageren en signalen kunnen afgeven die er uiteindelijk toe leiden dat nieuwe haarzakjes ontstaan. “Dat suggereert dat wanneer we menselijke huidpapillen zo kweken dat ze aangemoedigd worden om net als de huidpapillen van knaagdieren samen te klonteren, dit kan leiden tot omstandigheden die nodig zijn om de groei van haar in de menselijke huid op gang te brengen,” stelt onderzoeker Claire A. Higgins.
Transformatie
De onderzoekers namen de proef op de som en verzamelden huidpapillen van zeven donors en kloonden deze. Na enkele dagen werden de huidpapillen teruggeplaatst en in vijf van de zeven gevallen resulteerde dat in nieuwe haargroei. Een DNA-analyse bevestigde vervolgens dat de nieuwe haarzakjes genetisch identiek waren aan die van de donors. “Deze aanpak heeft de potentie om de medische behandeling van haarverlies te transformeren,” voorspelt Christiano. “De huidige medicatie tegen haarverlies vertraagt het verlies aan haarzakjes of stimuleert de groei van bestaande haren, maar creëert geen nieuwe haarzakjes. Ook conventionele haartransplantaties doen dat niet: daarbij wordt enkel een aantal haren van de achterkant van de schedel naar de voorkant gehaald. Onze methode heeft de potentie om met behulp van de haarzakjes van de patiënt nieuwe haarzakjes te laten groeien.” De aanpak is met name geschikt voor mannen die kaal beginnen te worden, vrouwen die te maken hebben met haarverlies of mensen die door toedoen van brand hun haar zijn verloren. “We denken dat deze studie een belangrijke stap is richting het creëren van een vervangende huid die al haarzakjes bevat en gebruikt kan worden voor slachtoffers met brandwonden,” vertelt Jahoda.
Voor de aanpak op grote schaal ingezet kan worden, is echter meer onderzoek nodig. Maar de onderzoekers verwachten dat de eerste klinische onderzoeken al op korte termijn kunnen starten.
