Grote vraag blijft: waarom?
Eerder dit jaar kwamen onderzoekers in het blad Primates met een tamelijk onthutsende observatie. Ze waren er getuige van geweest dat een Japanse makaak probeerde te paren met twee sikaherten. “Het mannetje klom op een hert en vertoonde copulatie-gedrag, waaronder ongeveer vijftien seksuele handelingen over een periode van tien seconden, alvorens van het hert af te komen,” zo vertelde onderzoeker Alexander Bonnefoy. “Het lijkt erop dat er ook ejaculatie plaatsvond, aangezien het hert het zaadvocht oplikte.”
Meer makaken
Het is een tamelijk bizar verhaal. En dat verhaal neemt nu – bijna een jaar later – een bizarre wending. Want de makaak waarover onderzoekers in januari schreven, blijkt lang niet de enige te zijn die dergelijk gedrag vertoont. Dat is te lezen in het blad Archives of Sexual Behavior. De auteurs zijn er in een ander deel van Japan getuige van geweest dat jonge vrouwelijke Japanse makaken op sikaherten klommen en aldaar seksuele handelingen verrichtten.
Seksueel van aard
Hamvraag is natuurlijk: waarom? Om daar meer helderheid over te krijgen, gingen de onderzoekers eerst na of de Japanse makaken echt seks hadden met sikaherten. Daartoe bestudeerden ze Japanse makaken die seks hadden met soortgenoten en Japanse makaken die hun toevlucht zochten tot sikaherten. De verschillen bleken nihil. Het onderschrijft volgens de onderzoekers de hypothese dat het gedrag van de Japanse makaken jegens de sikaherten “seksueel van aard is”.
Oefenen?
Daarmee lijkt nu vast te staan dat Japanse makaken seks hebben met sikaherten. Maar…waarom? De onderzoekers weten het niet goed, maar hebben verschillende hypothesen. Eén ervan hebben ze de ‘practice for homospecific sex‘-hypothese gedoopt. Volgens deze hypothese gebruiken de jonge vrouwelijke makaken de sikaherten als oefenmateriaal.
Bij gebrek aan beter?
Een andere mogelijkheid is dat makaken die er niet in slagen een soortgenoot te verleiden, hun toevlucht nemen tot sikaherten. Dat laatste werd aangedragen voor het gedrag van de mannelijke makaak dat eerder dit jaar al werd gerapporteerd. De makaak in kwestie stond vrij laag op de sociale ladder en had waarschijnlijk grote moeite een vrouwtje te vinden. En dus zou hij zijn oog hebben laten vallen op een sikahert (waar de Japanse makaken toch al nauw mee samenleven, zie kader).
Dat het gedrag nu in een ander deel van Japan is aangetroffen, roept een interessante vraag op. Want: is dit een kortstondige rage of is het een nieuwe traditie? Dat zal uit vervolgonderzoek moeten blijken.
