Oudste koeriers van pollen ontdekt

Wetenschappers hebben in barnsteen opgesloten insecten gevonden die ongeveer 105 miljoen jaar geleden pollen vervoerden.

Het is voor het eerst dat zulke oude insecten met pollen op hun lijfjes worden teruggevonden. Dat is binnenkort te lezen in het blad Proceedings of the National Academy of Science.

Hars
De insecten kwamen tijdens hun leven vast te zitten in hars. Die hars is hard geworden en de insecten zijn perfect bewaard gebleven. Het gaat om een soort tripsen: kleine insecten van zo’n 2 millimeter lang. Op hun lichaam bevonden zich honderden pollen.

Gymnospollisthrips minor. De onderzoekers hebben de insecten uitgebreid bestudeerd. Eén exemplaar is zelfs uitgebreid gescand. Dat levert zeer gedetailleerde beelden van zijn lijfje en de pollen die zich daarop bevinden, op. Afbeelding: ESRF.
Tripsen
De tripsen die vandaag de dag voorkomen, spelen een belangrijke rol bij de bestuiving van planten. Ze halen hun voedsel van planten vandaan en nemen daarbij pollen mee. Die verspreiden ze vervolgens. Opvallend genoeg zijn er best wat overeenkomsten tussen de tripsen die meer dan 100 miljoen jaar geleden leefden en de tripsen die nu zijn teruggevonden. Zo zijn de haren van de insecten gespecialiseerd in het vasthouden van pollen. Maar waarom hebben de insecten deze haren ontwikkeld? Niet alleen om een betere koerier voor planten te worden, natuurlijk. Waarschijnlijk aten de larven van de insecten pollen en zijn de haren daarom tot stand gekomen.

Nieuw geslacht
De insecten horen in een nieuw geslacht thuis, zo stelden de onderzoeker vast. Dat geslacht hebben ze de naam Gymnopollisthrips gegeven. De insecten zijn in twee soorten in te delen: Gymnopollisthrips minor en Gymnopollisthrips major.

Vast in het oude hars. Foto/tekening: Enrique Peñalver, IGME.

De vondst is heel bijzonder. Zeker ook vanwege de leeftijd van de insecten. “Dit is het oudste directe bewijs voor bestuiving en het enige bewijs uit de tijd van de dinosaurussen,” vertelt onderzoeker Carmen Soriano. De kans is groot dat dit één van de eerste hoofdstukken uit het succesverhaal van de nauwe samenwerking tussen planten en insecten is. Iets meer dan 100 miljoen jaar geleden was de bloeiende plant in opkomst. De insecten die nu zijn teruggevonden zijn mogelijk de eerste insecten die zich met bestuivingen bezighielden.

Pollen op de vleugel en buik van het insect. Foto: Enrique Peñalver / IGME.

Bronmateriaal

"Where bees are, there will be honey (even prehistoric)" - ESRF.eu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Enrique Peñalver / IGME.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd