De wetenschappelijk wereld trilde op zijn grondvesten toen twee wetenschappelijke papers in 2007 en 2008 een paar stukjes diamant bekroonden tot oudste stenen ter wereld. 4,3 miljard jaar oud om precies te zijn. Nu blijkt dat deze oerdiamanten labverontreiniging zijn.
Geologen vonden in de jaren tachtig van de vorige eeuw een stuk steen met zirkoonkristallen. In deze zirkoonkristallen trof een internationaal team van wetenschappers – ruim twintig jaar later – minuscule microdiamanten aan. Deze microdiamanten zijn met het blote oog niet te zien, want ze zijn enkele duizendste millimeters in doorsnee. Aangezien de zirkoonkristallen 4,3 miljard jaar geleden zijn gevormd, moeten de microdiamanten eerder zijn ontstaan. Dit is echter niet het geval.
Niet van nature
“De diamanten komen van nature niet in de zirkonen voor”, beweert geofysicus Harry Green van UC Riverside. “De zirkonen zijn namelijk vervuild in het laboratorium. We onderzochten meer zirkonen in het Jack Hills-gebied in Australië, maar ook daar troffen we geen microdiamanten in aan.”
Verontreiniging
Uit een analyse blijkt dat dat de microdiamanten mogelijk in het lab zijn ingesloten toen de zirkonen werden voorbereid voor analyse door de auteurs van de papers. Tijdens het polijsten werden de zirkonen mechanisch geïnjecteerd met een diamantenpasta. Het onderzoeksteam spotte niet alleen diamanten, maar ook kwarts, grafiet, apatiet, rutiel, ijzeroxide en veldspaat.
Foutje? Dat kan!
Wij benaderden de schrijvers van de oorspronkelijke papers voor een reactie. “Dit onderzoek lijkt juist te zijn. Het is dus mogelijk dat de diamanten labverontreiniging zijn”, vertelt professor Alexander Nemchin aan Scientias.nl. Hij is co-auteur van het paper, waarin staat dat de microdiamanten zogenoemde oerdiamanten zijn. Dit blijkt achteraf dus niet zo te zijn. “Dit hadden we kunnen verwachten, aangezien diamantenpasta de meest gebruikelijke manier is om stenen te polijsten.” Konden de onderzoekers geen ander materiaal gebruiken? Wellicht, maar diamant is het hardste materiaal dat er is. “Daarom zorgt diamantenpasta voor het beste resultaat.”
“In 2007 dachten we dat de microdiamanten echt waren, daar was immers voldoende bewijs voor”, vult professor Dr. Thorsten Geisler-Wierwille van de universiteit van Bonn aan. “We hebben onvoldoende aandacht besteed aan de kleine openingen op het oppervlak van de stenen (zogenoemde CO2-insluitsels, red.), aangezien het onmogelijk is om hard materiaal uit een gat te polijsten, waardoor het vervolgens gevuld wordt door diamantdeeltjes van het polijstmateriaal. Toch kan CO2-gas snel ontsnappen.” Het CO2-gas vloog weg, waardoor er lege gaten overbleven, die gevuld werden met allerlei deeltjes. “We waren helaas te langzaam.”
