Oudste navigatiesysteem voor op zee ontdekt

Het gaat om een astrolabium, ontdekt tussen de resten van een schip dat in 1503 verging.

Het cirkelvormige object werd al in 2014 door duikers gevonden. En direct was er – met het oog op de vorm – het vermoeden dat het om een astrolabium ging. Maar aangezien er zo op het eerste gezicht helemaal geen gradenboog op het schijfje te vinden was, bleven er twijfels. Tot nu.

Scan
Onderzoekers hebben het object namelijk aan een scan onderworpen. Tijdens die scan kwamen zelfs de kleinste details aan het licht. En zo ontdekten de onderzoekers verschillende streepjes aan de rand van het schijfje, waar elke keer precies vijf graden tussenzat. En daarmee is bewezen dat het om een astrolabium gaat. Volgens de onderzoekers is het het oudste navigatiesysteem voor op zee dat tot op heden ontdekt is.

Een astrolabium is een schijfje waarmee de plaats en hoogte van de zon berekend kan worden als functie van tijd. Het navigatiemiddel werd eeuwenlang door zeevaarders gebruikt om uiteindelijk na de Middeleeuwen plaats te maken voor de sextant en octant.

Esmeralda
Het schijfje in kwestie is waarschijnlijk ergens tussen 1495 en 1500 vervaardigd en vervolgens meegenomen aan boord van de Esmeralda. Dit schip maakte deel uit van de vloot van de Portugese ontdekkingsreiziger Vasco da Gama – die als eerste direct van Europa naar India reisde – en verging in 1503.

Scans van het astrolabium. Afbeelding: University of Warwick.

Het Portugese astrolabium is gemaakt van brons en zo’n 17,5 centimeter groot. Aan de ene zijde bevindt zich de gradenboog. Aan de andere zijde pronkt het Portugese wapenschild en het persoonlijke embleem van Don Manuel I, de koning die tussen 1495 en 1521 over Portugal regeerde.

Bronmateriaal

"Earliest known marine navigation tool revealed with scanning technology" - University of Warwick

Afbeelding bovenaan dit artikel: University of Warwick

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd