Overal robots: automatisering van de liefde tot de dood

Robots beginnen hun plekje in onze maatschappij op te eisen. Het boek ‘Overal robots’ laat zien wat de consequenties daarvan zijn.

Op dit moment worden robots al volop ingezet, maar hun inzet blijft beperkt. Zo vinden we ze alleen maar binnen de muren van fabrieken. Velen beginnen er nu van overtuigd te raken dat het tijd wordt dat de robot ook buiten die muren een rol gaat vervullen en bijvoorbeeld klusjes in het huishouden gaat doen, een deel van de (ouderen)zorg op zich neemt en ons bijstaat aan het oorlogsfront. Grote vraag is natuurlijk of de robots daar klaar voor zijn. En misschien nog wel belangrijker: zijn wij daar klaar voor?

Automatiseren
Met de inzet van robots in bijvoorbeeld de zorg of het huishouden worden taken die altijd met liefde door mensen zijn uitgevoerd, geautomatiseerd. Willen we dat wel? En kunnen robots dat werk net zo goed doen als wij mensen? Dat zijn vragen waar het boek ‘Overal robots‘ antwoord op probeert te geven. Om dat antwoord te vinden, wordt er gekeken naar ethische overwegingen, de mogelijkheden en onmogelijkheden van de robot en opkomende technologieën. De auteurs beperken zich daarbij tot een aantal domeinen waarbinnen de robot kan worden ingezet: in huis, in de zorg, in de fabriek, bij de politie en in het leger.

Alle kanten
Wanneer wij denken aan een robot die ons wat klussen uit handen neemt, dan zien we dat vaak wel zitten. Het boek ‘Overal robots‘ bekijkt die kwestie echter een stuk nuchterder en laat ons alle kanten van het verhaal zien. Een robot die kookt, is misschien wel handig, maar hoe veilig voelt u zich als u weet dat deze een keukenmes kan hanteren? En een seksrobot lijkt misschien de ideale oplossing om prostitutie tegen te gaan, maar is het wel echt een alternatief? Blijven mensen naast de robots ook niet echte prostituees bezoeken? En hoe zit het met seksrobots die het uiterlijk van kinderen hebben. Moeten die verboden worden? Het zijn stuk voor stuk goede vragen die misschien niet direct bij u waren opgekomen, maar die wel van doorslaggevend belang zijn wanneer de robot de samenleving binnendringt.

Uitdagingen

Lees hier meer over de uitdagingen die ons nog wachten alvorens de robots echt deel uit kunnen maken van onze samenleving.

In huis
Eén van de plaatsen waar de robot reeds in opkomst is, is in huis. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld al een robotgrasmaaier of een robotstofzuiger. Maar de echte ingewikkelde huishoudelijke klusjes lijken nog niet aan robots besteed. De robots doen er te lang over of hebben onze hulp nodig, waardoor het nog altijd efficiënter is om het gewoon zelf te doen. Bovendien is het huishouden eigenlijk nog veel te complex voor de robot. Denk bijvoorbeeld aan het opruimen van de kamer. Een robot moet dan wel weten dat een legosteentje in de legodoos hoort en dat de krant van vandaag nog op tafel moet blijven liggen, terwijl de krant van gisteren bij het oud papier kan. Daar komt nog eens bij dat leven tussen mensen best ongestructureerd is. Een robot moet dan ook kunnen anticiperen op een kind dat opeens door de huiskamer rent of een blouse die van de strijkplank glijdt. En is het eigenlijk wel veilig om een robot in huis te hebben lopen die een keukenmes of stofzuigerstang kan hanteren? Wat als deze even doordraait en zich tegen zijn huisgenoten gaat verzetten? De schrijvers van het boek geloven niet dat de huishoudrobot er op korte termijn komt. Het huishouden is simpelweg te ingewikkeld.

Foto: Honda News (cc via Flickr.com).

In de zorg
Met de toenemende vergrijzing lijken robothanden aan het bed de ideale oplossing. Maar ook daar kunnen we ons wel eens in vergissen, zo schrijven Lambèr Royakkers, Floortje Daemen en Rinie van Est in hun boek. Want kunnen robots patiënten met name op sociaal en emotioneel gebied wel bieden wat zij nodig hebben? En is de zorg wel ondernemend en innovatief genoeg om met de robots aan de slag te gaan? Wie wil daar in investeren? Tegelijkertijd kunnen robots wel een aanvulling op de menselijke zorg vormen. Bijvoorbeeld door te helpen met het tillen van patiënten of door ouderen eraan te herinneren dat zij hun pillen moeten nemen.

Foto: Davide Faconti / Pal Technology (via Wikimedia Commons).
Voorbereiding
Zo gaat het boek verschillende domeinen waarin de robot een rol kan spelen, langs. De robotauto en politierobot komen bijvoorbeeld aan bod. Maar ook de militaire robot wordt besproken. En misschien lijkt het boek soms wat pessimistisch, maar dat is het zeker niet. Het is een realistisch boek dat laat zien welke drempels er nog zijn alvorens robots echt tussen de mensen aan de slag kunnen. Ook wordt er alvast nagedacht over de ethische vraagstukken die we daarbij tegen het lijf kunnen lopen. Het is goed om daar nu al mee bezig te zijn, zo stellen de schrijvers zelf. Ze ontkennen geen moment dat robots soms handig kunnen zijn. Ze belichten alleen ook de keerzijde van de medaille. En dat doen ze op het perfecte moment: nu de robot langzaam maar zeker zijn plekje in de maatschappij zoekt en vindt. Nog voordat de robot echt tussen ons gaat ‘leven’, moeten we weten wat we nodig hebben (bijvoorbeeld aan juridische regels of ethische richtlijnen) en vooral wat we willen. De onderzoekers geven daarbij alvast één gulden handvat mee: de robotica is er voor ons en dient de samenleving te dienen. “Robotica dient de mens niet te overvleugelen, maar bij te staan,” zo schrijven de auteurs. En er zijn nu eenmaal klusjes die we gewoon altijd zelf moeten blijven doen, hoe goed de robot er ook in wordt. Als voorbeeld noemen de onderzoekers het spelen van de ‘Last Post‘: een dagelijks terugkerende traditie in Ieper. Een robot kan dat nu ook al doen, maar verliest zo’n symbool zijn waarde niet als wij er geen tijd meer voor vrijmaken en het door een robot laten doen? “Al kan ene robot iets beter dan een mens, dan nog kan het beter zijn dat de mens het slechter blijft doen.”

Overal robots‘ is een wijs boek dat misschien niet alle antwoorden op al uw vragen heeft, maar u wel aan het denken zet en helpt om die antwoorden te vinden. Het is een must read voor iedereen die zich met robotica bezighoudt of bezig gaat houden. Heel concreet betekent dat dat eigenlijk iedereen het gelezen moet hebben. Want de robot komt eraan en dan kunt u maar beter weten wat u allemaal te wachten staat!

Nieuwsgierig geworden? U kunt het boek hier bestellen!

Bronmateriaal

Boek: Overal robots. Automatisering van de liefde tot de dood. Door: Lambèr Royakkers, Floortje Daemen en Rinie van Est.
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Honda News (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd