Planck ziet stervorming in detail

De Europese ruimtetelescoop Planck heeft bijzondere foto’s gemaakt van stervorming in twee nabije gebieden in het Melkwegstelsel. De ogen van Planck zien microgolven: elektromagnetische straling met een extreem lange golflengte. Hierdoor ziet Planck objecten, die andere ruimtesondes en telescopen niet zien.

Normaal zijn de sterren op de twee foto’s niet te zien. Planck kijkt daarentegen overal doorheen. “Omdat Planck de hemel scant, krijgen wij mozaïeken van grote gebieden in de Melkweg”, vertelt Charles Lawrence van NASA. “We zien het koudste materiaal in stervormingsgebieden. Plekken waar de vorming van sterren echt begint.”

Op de foto rechts is een groot deel van het sterrenbeeld Orion te zien. De Orionnevel is de heldere vlek onderaan. Rechts van het midden bevindt zich de beroemde Paardenkopnevel. Het stervormingsgebied in Orion is 1.500 lichtjaar verwijderd van de aarde. De grote ronde boog op de foto is het nevelcomplex Barnard’s Loop. Barnard’s Loop strekt zich uit over een lengte van 300 lichtjaar.

Op de tweede foto (links) is een stervormingsgebied in Perseus te zien. In het gebied worden minder sterren geboren dan in Orion. Toch is Perseus een interessant sterrenbeeld om te observeren voor wetenschappers.

Over Planck
Planck hoopt ooit de kosmische achtergrondstraling in kaart te brengen. De kosmische achtergrondstraling is de warmtestraling die is uitgezonden tijdens de oerknal. Na zo’n 300.000 jaar was het heelal afgekoeld tot zo’n 3000 kelvin en konden atomen gevormd worden. Elektronen werden gebonden aan protonen en neutronen. Doordat fotonen niet meer gehinderd werden door interacties met elektronen werd het heelal doorzichtig. Dit licht van het vroege heelal wordt tegenwoordig waargenomen als de kosmische achtergrondstraling.

Om dit fenomeen waar te nemen moet het observatorium eerst storende factoren wegfilteren, waarna de kosmische achtergrondstraling overblijft. Eén van die storende factoren is het gas en stof tussen sterren. De nieuwe informatie gebruikt Planck als een soort filter, waardoor de kosmische achtergrondstraling uiteindelijk overblijft.

Eind 2012 worden de eerste kaarten en wetenschappelijke papers over de kosmische achtergrondstraling aan de hand van data van het Planck observatorium verwacht.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd