Planetenjager TESS ontdekt een ‘sub-Neptunus’

Het is alweer de derde planeet die TESS – sinds deze eind juli operationeel werd – heeft ontdekt!

De nieuwe planeet heeft de naam HD 21749b gekregen en cirkelt rond een heldere dwergster op slechts 53 lichtjaar afstand. De planeet heeft zo’n 36 dagen nodig om een rondje rond de ster te voltooien. Het betekent dat deze planeet in vergelijking met de twee planeten die TESS eerder ontdekte, een vrij lange omlooptijd heeft. De andere twee door TESS ontdekte planeten – superaarde Pi Mensae b en de rotsachtige LHS 3844b – doen er respectievelijk slechts 6.3 dagen en elf uur over om een rondje rond hun ster te voltooien.

Koel
Het oppervlak van HD 21749b is – zeker met het oog op de geringe afstand tussen de planeet en heldere moederster – vrij koel. Sterker nog: het is de koelste kleine planeet die tot op heden rond een ster zo helder als HD 21749 is aangetroffen. Het maakt de ontdekking extra waardevol, zo legt onderzoeker Diana Dragomir uit. “We weten veel over de atmosferen van warme planeten, maar omdat het heel lastig is om kleine planeten die zich op grotere afstand van hun ster bevinden en dus koeler zijn, te vinden, is het veel lastiger om deze kleinere en koelere planeten te bestuderen. Maar nu hebben we geluk gehad en deze planeet ontdekt die we nu in detail kunnen gaan bestuderen.”

Gas
De planeet is ongeveer drie keer groter dan de aarde en kan daarmee tot de ‘sub-Neptunussen’ worden gerekend. De massa van de planeet is zo’n 23 keer groter dan die van onze thuisplaneet. Toch wijst niets erop dat HD 21749b rotsachtig is. Waarschijnlijk bestaat het hemellichaam uit gas. De dichtheid daarvan zou aanzienlijk hoger liggen dan in de atmosfeer van ‘onze’ Neptunus en Uranus. “We denken dat deze planeet niet zo gasachtig is als Neptunus en Uranus, planeten die voornamelijk uit waterstof bestaan en heel erg opgeblazen zijn,” aldus Dragomir.

Nog een planeet
Verder zijn er sterke aanwijzigingen dat HD 21749b niet alleen is. TESS heeft signalen gevonden die erop wijzen dat rond HD 21749 nóg een planeet cirkelt. Deze zou er slechts 7,8 dagen over doen om een rondje rond zijn moederster te voltooien. Het bestaan van de planeet moet nog bevestigd worden, maar wanneer dat gebeurd is, kan deze tweede planeet wel eens de boeken ingaan als de eerste aardachtige planeet die door TESS is ontdekt.

De drie planeten die TESS tot op heden ontdekt heeft, zijn naar verwachting nog maar het topje van de ijsberg. TESS is nog maar net begonnen met observeren en moet uiteindelijk rond zeker 500.000 nabije sterren op jacht gaan naar planeten. Gehoopt wordt dat het observatorium zeker 3000 kandidaat-planeten vindt, waaronder veelbelovende, aardachtige exemplaren die met de volgende generatie super-telescopen nader bestudeerd kunnen worden.

Bronmateriaal

"TESS discovers its third new planet, with longest orbit yet" - Massachusetts Institute of Technology
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA's Goddard Space Flight Center / MIT News

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd