Nieuw onderzoek wijst erop dat sommige zogenoemde actieve planetoïden hun eigen doodsvonnis tekenen. Ze draaien zo snel dat ze uit elkaar vallen en grote hoeveelheden stof en fragmenten verliezen.
Enkele jaren geleden ontdekten onderzoekers zogenoemde ‘actieve’ planetoïden. Deze planetoïden gedragen zich als een komeet: ze hebben een staart die gevormd wordt door ijs dat sublimeert. In 2010 ontdekten onderzoekers nog een andere soort actieve planetoïde. Het gaat om planetoïden die – zonder dat daar een duidelijke reden voor is – niet geleidelijk aan, maar in één keer een hoop stof verliezen. Over die planetoïden hebben onderzoekers twee theorieën: ze verliezen plots een hoop stof, omdat ze in botsing zijn gekomen met een ander hemellichaam. Of: ze verliezen plots een hoop stof, omdat ze zo snel draaien dat ze uiteenvallen. In dat laatste geval zou de middelpuntvliedende kracht groter zijn dan de zwaartekracht van de planetoïde.
Keck
Maar welke theorie klopt? Tot op heden hebben onderzoekers vier planetoïden geïdentificeerd die waarschijnlijk of in botsing zijn gekomen met een ander hemellichaam of door hun eigen draaisnelheid stof en puin verliezen. Het probleem is echter dat het tot op heden niet lukte om deze zeer kleine planetoïden te vereeuwigen en de theorieën te toetsen. Tot afgelopen augustus. Onderzoekers gingen aan de slag in het Keck Observatory en richtten zich op één van de vier planetoïden: P/2015 F5. “Toen we Keck in augustus op P/2015 F5 richtten, hoopten we te kunnen meten hoe snel de planetoïde draaide en te kunnen checken of het grote fragmenten verloor,” vertelt onderzoeker Michal Drahus. En Drahus en collega’s werden op hun wenken bediend.
Snelheid
Uit de waarnemingen blijkt dat de planetoïde maar heel weinig tijd nodig heeft om een rondje rond zijn as te voltooien: ongeveer 3.24 uur. Daarmee is de rotatiesnelheid groot genoeg om de planetoïde uiteen te laten vallen. Bovendien ontdekten de onderzoekers vier fragmenten van deze planetoïde. “Dit is echt heel cool, omdat een snelle rotatie er al langer van verdacht wordt stof en fragmenten van actieve planetoïden en kometen weg te slingeren. Maar tot nu konden we die hypothese niet toetsen, omdat we niet wisten hoe snel deze gefragmenteerde objecten draaien.”
Het onderzoek wijst erop dat P/2015 F5 het slachtoffer van zijn eigen rotatiesnelheid is. Maar, zo benadrukken de onderzoekers, een botsing tussen P/2015 F5 kan nog niet helemaal worden uitgesloten.
