Planten en dieren koloniseren eiland dat paar jaar geleden pas ontstond

Een expeditie naar het eiland wijst uit dat er nu planten groeien en vogels nestelen.

We hebben het over het eiland Hunga Tonga-Hunga Ha-apai dat in 2014 werd geboren toen een onderzeese vulkaan in het Koninkrijk Tonga (te vinden in de Stille Oceaan) uitbarstte. De vulkaan slingerde stoom, as en gesteente in de lucht. En nadat de rust in januari 2015 terugkeerde, wezen satellietbeelden uit dat de eruptie een gloednieuw eilandje had gecreëerd. Niemand had verwacht dat het eilandje lang stand zou houden. Maar inmiddels zijn we vijf jaar verder en Hunga Tonga-Hunga Ha-apai is er nog steeds!

Expeditie
De afgelopen jaren hebben onderzoekers het eiland met behulp van satellieten nauwlettend in de gaten gehouden. Maar wie tot in detail wil weten wat er op het eiland speelt, zal er toch echt naar toe moeten. En dat hebben onderzoekers van NASA’s Goddard Space Flight Center en Woods Hole’s Sea Education Association nu gedaan. En de expeditie levert een schat aan informatie op over het piepjonge eiland.

Planten op het land dat het piepjonge eiland met één van de oudere eilanden verbindt. De vulkaan zie je op de achtergrond. Afbeelding: Dan Slayback.

Bonte sternen en planten
Zo blijken planten en dieren er reeds hun draai te hebben gevonden. Wat daarbij helpt, is dat Hunga Tonga-Hunga Ha-apai precies tussen twee oudere eilanden is ontstaan. Op de landbrug tussen het nieuwe eilandje en een ouder eiland troffen de onderzoekers diverse planten aan. Ook blijken planten de hellingen van de vulkaan al gekoloniseerd te hebben. Waarschijnlijk zijn planten er terecht gekomen, doordat met zaden gevulde vogelpoep op de flanken van de vulkaan is beland. Bonte sternen bleken ondertussen een thuis te hebben gevonden in diepe kloven in de kliffen rond het kratermeer.

Bonte sternen en hun kuikens hebben het prima naar hun zin op het nieuwe eiland. Afbeelding: Dan Slayback.

Modder
De onderzoekers richtten zich niet alleen op flora en fauna op Hunga Tonga-Hunga Ha-apai. Ze bestudeerden ook de (kust)erosie en ontdekten dat het eiland niet zo plat is als satellietbeelden suggereren. Daarnaast stelden ze vast dat er modder uit de vulkaan stroomt. “Op de satellietbeelden zie je dit lichtgekleurde materiaal,” vertelt onderzoeker Dan Slayback. “Het is modder, lichtgekleurd modder. Het is heel plakkerig. Dus ook al hebben we het gezien, weten we nog steeds niet goed wat het is en ik vraag me af waar het vandaan komt, aangezien het geen as is.”

Naar verwachting zullen er spoedig nieuwe expedities volgen om het mysterie van de modder op te lossen. Ook is nog altijd onduidelijk of het eiland nog heel lang stand gaat houden. Voorlopig onderzoek wijst erop dat niet alleen kusterosie, maar ook erosie door toedoen van regen een gevaar vormt.

Bronmateriaal

"Land Ho! Visiting a Young Island" - NASA
Afbeelding bovenaan dit artikel: Woods Hole

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd