Planten kunnen bestuiving wellicht zelf regelen als dat moet

plant

Planten die voor hun bestuiving afhankelijk zijn van bijen kunnen hun evolutie terugdraaien en zichzelf weer gaan bestuiven. Het suggereert dat het dalende aantal bijen voor sommige soorten wellicht geen probleem is.

De plant Solanum rostratum – behorende tot de nachtschaden – houdt er een bijzondere manier van voortplanting op na. De plant is uitgerust met twee soorten mannelijke voortplantingsorganen. Het eerste orgaan is bedoeld om bijen te lokken. Het tweede orgaan dropt zodra de bijen op het eerste orgaan landen, de pollen op de lijfjes van de bijen. “Deze uitgebreide bestuivingsstrategie evolueerde meerdere keren in verschillende plantenfamilies en is een voorbeeld van hoe natuurlijke selectie vanuit verschillende startpunten tot dezelfde resultaten kan komen,” vertelt onderzoeker Mario Vallejo-Marín.

Maar soms kan de evolutie ook worden teruggedraaid, zo ontdekten Vallejo-Marín en zijn collega’s. “We ontdekten dat deze gecompliceerde taakverdeling binnen bloemen herhaaldelijk kan worden stopgezet en kan resulteren in soorten met bloemen die slechts één mannelijk voortplantingsorgaan hebben.” En soms gaan de bloemen zelfs zichzelf bestuiven.

Dat S. rostratum zijn tweede voortplantingsorgaan kwijtraakt en soms zelfs zichzelf gaat bestuiven, is mogelijk te wijten aan de afname van het aantal bijen. Als dat het geval is, is dat eigenlijk goed nieuws. Het zou betekenen dat planten zich aan kunnen passen aan het afnemende aantal bijen en zich dus ook zonder die bijen weten te redden. “Een afname in het aantal bestuivende bijen kan leiden tot de evolutie van kleinere, zichzelf bestuivende bloemen die geen bestuivers nodig hebben.” Maar we moeten zeker niet te vroeg juichen. “Of de terugkeer naar zelfbestuiving een ontsnappingsroute is als het gaat om een tekort aan bijen, hangt af van de snelheid waarmee planten evolueren.” Meer onderzoek is nodig om dat te achterhalen.

Bronmateriaal

"How plants may be evolving to the lack of bees" - Stir.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Jerry Friedman (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd