Planten weten gewoon of insecten die aan hen knabbelen ingeburgerd zijn of niet

Planten die door invasieve soorten worden aangevreten, geven een ander geurtje af dan wanneer een inheemse soort aan hun blaadjes knabbelt.

Tot die verrassende ontdekking komen onderzoekers van de Radboud Universiteit. Hun onderzoek is terug te vinden in het blad New Phytologist.

Wild raapzaad
Wanneer Nederlands wild raapzaad (Brassica rapa) wordt aangevreten, geeft het een geurtje af. Dat geurtje is eigenlijk een roep om hulp. Zo laat de plant bijvoorbeeld aan een sluipwesp weten dat er een rups te halen valt. Biologen hebben de geurtjes van B. rapa nu bestudeerd en ontdekt dat de plant een aangepast geurtje afgeeft wanneer deze wordt aangevreten door een exotische rups of slak of luis.

Specifieke reactie
Het onderzoek laat maar weer eens zien dat planten heel specifiek op hun omgeving kunnen reageren. “Zij hebben dan wel geen zenuwstelsel, ogen, oren of een mond, maar ze zijn wel degelijk in staat te onderscheiden wie hen aanvalt en kunnen daarover betrouwbare informatie sturen aan sluipwespen,” vertelt onderzoeker Nicole van Dam. “Dat ze in staat zijn zelfs een inheemse van een exotische aanvaller te onderscheiden, vind ik echt verbazingwekkend.”

WIST JE DAT…

…er sterke aanwijzingen zijn dat planten ook geluiden kunnen waarnemen?

De plant vertelt, onderzoekers luisteren
Grappig genoeg kwamen de onderzoekers tijdens hun studie tot de conclusie dat planten iets wisten wat zij niet wisten. “Over twee soorten rupsen in het onderzoek bleven we maar discussieren of het nu exoten waren of dat ze al genaturaliseerd zijn, namelijk de Florida uil en de Ni uil,” vertelt Van Dam. “Deze soorten worden wel in Nederland waargenomen en zijn ook plagen in kas-teelten, maar ze overwinteren hier niet buiten. De wilde koolraapplanten lieten met hun geurreactie geen ruimte open voor twijfel: het zijn exoten.”

Ander mengseltje
Het is niet zo dat een plant die door een exoot wordt aangevreten een totaal andere geur afgeeft dan wanneer deze door een ingeburgerd insect wordt aangevreten. De mengverhouding is anders, zo vertelt Van Dam. “Dit sluit ook aan bij wat we weten over de waarneming en het gedrag van sluipwespen en predatoren. Zij halen informatie over hun prooi uit de samenstelling van het boeket aan geuren dat door de plant wordt geproduceerd.”

Het onderzoek geeft meer inzicht in de interactie tussen planten, planteneters (zoals rupsen en luizen) en sluipwespen. Tevens geeft het onderzoek een beter begrip van de veranderingen die deze interactie kan ondergaan. De onderzoekers wijzen erop dat klimaatverandering en globalisering ertoe leiden dat steeds meer exotische planteneters naar Nederland komen. Hierdoor kan de interactie tussen planten en sluipwespen verstoord worden. “Sluipwespen kunnen ‘verward’ raken door de nieuwe luchtjes die planten maken als exoten ze aanvallen.” Het zou kunnen betekenen dat biologische bestrijding van bijvoorbeeld rupsen en luizen op termijn minder effectief wordt.

Bronmateriaal

"Plant ruikt anders na aanval exoot" - Radboud Universiteit

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd