Poollicht buiten het zonnestelsel gevonden

bruine-dwergVoor het eerst hebben astronomen poollicht bij een ander object buiten het zonnestelsel gezien. De aurora – vergelijkbaar met het noorderlicht op aarde – is 10.000 keer zo intens als het helderste poollicht bij Jupiter.

Het natuurverschijnsel is waargenomen bij een bruine dwerg, een zogenoemde mislukte ster. Dit object wordt LSR J1835+3259 genoemd en is twintig lichtjaar van de aarde verwijderd. Een paper dat geschreven is naar aanleiding van dit onderzoek is vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke vakblad Nature.

“Bruine dwergen zijn zeker niet vergelijkbaar met kleine sterren als het gaat over magnetische activiteit”, vertelt professor Gregg Hallinan van Catlech. “Ze zijn namelijk gigantische planeten met zeer intens poollicht. Stel, je zou op het oppervlak van een bruine dwerg staan – wat overigens niet écht kan in verband met hoge temperaturen en een hoge atmosferische druk – dan zou je een fantastische lichtshow te zien krijgen, die niet vergelijkbaar is met noorderlicht op aarde.”

Wat is een bruine dwerg?

Het leven van een bruine dwerg begint zoals dat van een ster. Alleen missen bruine dwergen de massa om kernfusie op gang te brengen en het heldere licht te produceren dat we van sterren gewend zijn. Ze worden daarom ook wel aangeduid als ‘mislukte sterren’.

Het poollicht werd ontdekt door verschillende optische telescopen en de Very Large Array-radiotelescoop. De Very Large Array ontdekte pulsen van radiostraling, die optreden wanneer er poollicht aanwezig is. Deze pulsen bleken overeen te komen met helderheidsvariaties van de bruine dwerg. Deze mislukte ster draait iedere drie uur om zijn as.

Dansende kleuren
Vervolgens zetten astronomen de Keck-telescoop in om nauwkeurige metingen te verrichtingen. De observaties toonden aan dat het licht ontstaat doordat elektronen op waterstofgas in de atmosfeer botsen. Dit komt overeen met hoe poollicht ontstaat. In het geval van onze eigen planeet worden elektrisch geladen deeltjes van de zon ingevangen door het magnetische veld van de aarde. Deze worden via de magnetische veldlijnen naar de polen geleid. Daar botsen ze op deeltjes in de atmosfeer, waardoor er dansende kleuren zichtbaar zijn vanaf het oppervlak.

Waar komen de deeltjes vandaan?
De grote vraag is: waar komen de elektrisch geladen deeltjes vandaan die het poollicht op LSRJ 1835+3259 aanzwengelen? Er is immers geen ‘sterrenwind’. Hallinan vermoedt dat er een andere bron is. Misschien draait er een exoplaneet om de bruine dwerg, wiens baan de magnetosfeer van de bruine dwerg kruist en daarmee aurora’s produceert. “We moeten het poollicht beter gaan monitoren, dan weten we pas waar het vandaan komt”, zegt Hallinan.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd