‘Probleemjongens zitten met elkaar opgescheept’

Agressieve jongens zijn op zoek naar affectie en willen graag sociale vrienden die niet agressief zijn. Maar bij die jongens vinden ze geen aansluiting en dus moeten ze het met andere probleemjongeren doen. Probleemjongens zoeken elkaar dus niet op, maar zitten met elkaar opgescheept. Dat concludeert socioloog Jelle Sijtsema.

De sociale wetenschappen verklaren het gedrag van agressieve jongens met behulp van de homophilic selection-theorie. Deze theorie gaat ervan uit dat agressieve jongens op zoek gaan naar gelijkgestemde vrienden en er op uit zijn om samen voor overlast te zorgen. Sijtsema trekt die theorie met zijn onderzoek in twijfel.

Verband
Hij analyseerde de vriendschapsnetwerken in Nederlandse schoolklassen en ontdekte dat agressieve jongens dezelfde vriendschapsvoorkeuren hebben als sociale leeftijdsgenoten. Ook ontdekte hij een verband tussen agressie en lichamelijke kenmerken.

Hartslag
Zo blijkt dat jongens die een lagere hartslag hebben eerder op zoek gaan naar sensatie en daardoor in conflict komen met mensen boven hen. “Een keiharde verklaring voor dit verband is er niet,” meent Sijtsema. “Wel is het aannemelijk dat deze jongens een sterkere behoefte aan stimulatie hebben. Waarschijnlijk voelen zij zich doorgaans minder op hun gemak, en hebben ze meer prikkels nodig om zich goed te voelen.”

Meisjes
Bij meisjes bleek dat verband er niet te zijn. Wellicht mondt een gebrek aan prikkels of verminderde angst bij de dames uit in ander gedrag dan agressie. Sijtsema concludeert wel dat meisjes die niet zo goed in de groep liggen en gevoeliger zijn voor stress ook eerder fysieke agressie gebruiken. Meisjes die zich niet zo door stress laten beïnvloeden, vertonen geen fysieke, maar relationele agressie. Zij gaan de ander niet te lijf, maar sluiten deze buiten of gaan over hem of haar roddelen. “Deze meisjes houden het hoofd koel, zou je kunnen zeggen. Ze zijn op een doelbewustere manier agressief.”

Aanpak
Volgens Sijtsema pleit zijn onderzoek voor een andere aanpak van agressieve jongeren. Agressieve jongens moeten niet gestraft worden, maar sociale vaardigheden leren. En agressieve meisjes moeten individueel worden aangepakt. “Alle agressieve meisjes dezelfde therapie geven, heeft geen zin. Meisjes die minder stressgevoelig zijn, profiteren wellicht van training in het herkennen van emoties van anderen. Maar meisjes die meer stressgevoelig zijn, hebben waarschijnlijk meer aan hulp in het beheersen van hun woede.”

Sijtsema promoveert donderdag 7 oktober op zijn onderzoek.

Bronmateriaal

Persbericht Rijksuniversiteit Groningen

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd