Psychologen niet blij met gezichtstransplantatie

Vorige week werd bekend dat Spaanse doktoren als eersten ter wereld een volledige gezichtstransplantatie hebben uitgevoerd. Het regende bewonderende complimentjes. Maar vandaag is er ook bezorgdheid. Psychologen maken zich zorgen om de geestelijke gesteldheid van de patiënt.

De jonge man die vorige week een heel nieuw gezicht kreeg, onderging voor de transplantatie een aantal psychologische tests om te achterhalen of hij het allemaal wel aankon. En dat is prima, maar niet voldoende, zo laten experts weten.

Identiteit
“De gezichtstrekken van een mens zijn één van de belangrijkste vormen van zijn identiteit,” meent professor Scott Haltzman van de Brown University, Amerika. “Dat is wat hij ziet wanneer hij in de spiegel kijkt en zichzelf conceptualiseert. Dus met een gezichtstransplantatie loopt men absoluut het risico om de eigen identiteit kwijt te raken.”

Herstel
Natuurlijk kan de gezichtstransplantatie ook goed doen. De patiënt die door de Spaanse doktoren onder handen werd genomen had zichzelf per ongeluk in het gezicht geschoten en kon niet meer zelfstandig ademen, spreken of slikken. Het nieuwe gezicht maakt dat weer wel mogelijk. Maar of dat automatisch betekent dat hij zijn nieuwe uiterlijk gemakkelijk kan accepteren, is twijfelachtig. “Dit is geen cosmetische ingreep waar je je wangen laat liften,” merkt psycholoog Daniela Schreier op. “Het is een radicale, pijnlijke medische ingreep en dat moet lang helen. Het kan jaren duren voordat de patiënt is hersteld.”

Afstoting
En dan is er ook nog het risico van afstoting. “Je moet voortdurend medicijnen slikken om te voorkomen dat het gezicht wordt afgestoten,” meent psychiater Dennis Lin. “En dat kan een heleboel stress veroorzaken. Het is nogal inspannend.”

Zorg
Volgens de experts is het belangrijk dat de patiënt voor en na de transplantatie goed begeleid wordt. “Na een gezichtstransplantatie ziet de patiënt er niet zo uit als vroeger, maar hij ziet er ook niet precies zo uit als de donor,” vertelt plastisch chirurg David Staffenberg. “Hij lijkt op iets daar tussenin, dus het kan lastig zijn om dat te accepteren. Psychologische hulp is daarbij net zo belangrijk als fysieke zorg en bezigheidstherapie.”

Familie
Ook de mensen rondom de patiënt hebben het niet gemakkelijk. Zij moeten accepteren dat hun familielid er heel anders uitziet. Daarbij is het vaak moeilijk om te bevatten dat de persoon achter het gezicht nog precies hetzelfde is gebleven.

“Je moet onthouden dat het grootste deel van jouw wereld je niet kent vanwege je gedachten of acties, maar vanwege je gezicht,” concludeert Haltzman.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd