Psychopaat heeft wel inlevingsvermogen, maar het is niet zo vanzelfsprekend dat hij het gebruikt

psychopaat

Recent onderzoek suggereert dat een psychopaat moeite heeft om zich in anderen in te leven. Een nieuw onderzoek onderschrijft dat, maar toont tegelijkertijd aan dat de psychopaat zich wel uitstekend in andere kan inleven als dat van hem gevraagd wordt. Blijkbaar heeft een psychopaat dus wel een goed inlevingsvermogen, maar gebruikt hij het niet zo automatisch als ‘gewone’ mensen doen.

Wetenschappers van het Social Brain Lab in Amsterdam verzamelden achttien psychopaten en een controlegroep. Vervolgens lieten ze de proefpersonen filmpjes zien waarin twee mensen elkaar aanraakten. In het ene filmpje raakten ze elkaars handen op een liefhebbende manier aan. In een ander filmpje deden ze elkaar pijn, of raakten ze elkaar op een afwijzende of neutrale manier aan. De proefpersonen kregen de opdracht om naar de filmpjes te kijken alsof ze naar hun favoriete film keken. Daarna lieten de onderzoekers de proefpersonen de filmpjes nogmaals zien. Alleen kregen de proefpersonen nu de opdracht om zich in één van de gefilmde personen in te leven.

WIST U DAT…

…psychopaten mogelijk als kind al te herkennen zijn?

Aanraking
Tijdens het derde deel van het experiment moesten de proefpersonen plaatsnemen in een scanner en hun eigen hand aanraken terwijl hun hersenactiviteit werd gemeten. De onderzoekers wilden zo achterhalen in welke mate de proefpersonen wanneer ze hun eigen hand aanraakten dezelfde hersendelen activeerden als wanneer ze zagen dat anderen elkaars handen aanraakten. Onze hersenen zijn namelijk uitgerust met een spiegelsysteem: wanneer we zien hoe andere mensen zich bewegen, iets aanraken of emotioneel worden, dan worden in onze hersenen de delen die verantwoordelijk zijn voor beweging, aanraking of emoties actief. De acties, aanrakingen of emoties van anderen worden dan dus eigenlijk onze eigen acties, aanrakingen of emoties. Uit eerder onderzoek is gebleken dat wanneer dit spiegelsysteem minder actief is, het voor mensen lastiger is om zich in andere in te leven. Omdat psychopaten moeite hebben om zich in andere in te leven – en daardoor minder moeite hebben om anderen pijn te doen – denken sommige onderzoekers dat hun spiegelsysteem niet goed werkt.

Verschillen
Maar zo simpel is het niet, zo blijkt uit de experimenten die de onderzoekers van het Social Brain Lab uitvoerden. Wanneer de psychopaten de opdracht kregen om de filmpjes te bekijken zoals ze ook hun favoriete film zouden kijken, werd hun spiegelsysteem inderdaad minder actief dan dat van de controlegroep. “Maar wanneer we ze expliciet vroegen om zich in andere in te leven, verdwenen de verschillen tussen de psychopaten en controlegroep vrijwel helemaal,” vertelt onderzoeker Valeria Gazzola.

Het onderzoek suggereert dat psychopaten inderdaad minder empathie voelen voor anderen, maar dat ze zich wel uitstekend in anderen kunnen inleven als dat van ze gevraagd wordt. En ergens is dat goed nieuws, zo stellen de onderzoekers. Wellicht is het mogelijk om therapieën te ontwikkelen om psychopaten te helpen hun inlevingsvermogen automatischer te gaan gebruiken. Hoe zo’n therapie precies vorm zou moeten krijgen, weten de onderzoekers nog niet.

Bronmateriaal

"Brain Research Shows Psychopathic Criminals Do Not Lack Empathy, but Fail to Use It Automatically" - Oxford University Press (via Sciencedaily.com)
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Andrés Þór (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd