De raadselachtige groei van Nieuw-Zeelandse gletsjers verklaard

Terwijl gletsjers wereldwijd korter werden, begonnen 58 gletsjers in Nieuw-Zeeland tussen 1983 en 2008 aan een groeispurt. Rara, hoe kan dat?

Onderzoekers denken er nu uit te zijn. Het heeft alles te maken een uitzonderlijk koude periode in de regio. Dat is te lezen in het blad Nature Communications.

Lage temperaturen
“Deze lagere temperaturen troffen heel Nieuw-Zeeland en waren significant genoeg om de gletsjers – ondanks de antropogene klimaatverandering – te laten groeien,” stelt onderzoeker Andrew Mackintosh. Klimaatsceptici spitsen natuurlijk hun oren, want dit klinkt als een tegenstrijdigheid: een extreem koude periode in een tijd van opwarming? “Het lijkt misschien ongebruikelijk – een regionale afkoeling in een periode waarin de aarde wereldwijd gezien opwarmt – maar het is nog steeds in lijn met de antropogene klimaatverandering,” benadrukt Mackintosh. “De temperatuurveranderingen waren het resultaat van een variatie in het klimaatsysteem dat specifiek is voor Nieuw-Zeeland.”

De Franz Josef-gletsjer in 2005. Een paar jaar later begon de gletsjer zich weer terug te trekken. Foto: Andrew Mackintosh / Victoria University of Wellington.

Groei
Even terug naar de Nieuw-Zeelandse gletsjers. Want wat gebeurde er nu precies tussen 1983 en 2008? Terwijl de meeste gletsjers wereldwijd korter werden, begonnen zeker 58 gletsjer in Nieuw-Zeeland te groeien. Eén van die gletsjers – de Franz Josef-gletsjer – groeide gedurende deze periode zelfs bijna continu. “Dat gletsjers groeien is heel ongebruikelijk, zeker in een periode waarin het grootste deel van de gletsjers wereldwijd kleiner werd door opwarming van de aarde.”

Computermodel
Maar dankzij een computermodel kunnen onderzoekers die groei nu dus verklaren. Met behulp van het model gingen ze na welke rol verschillende factoren die op gletsjers van invloed kunnen zijn, tussen 1983 en 2008 speelden. Eerder onderzoek suggereerde dat een toename in neerslag aan de groeiende gletsjers ten grondslag lag, maar die theorie wordt niet onderschreven door de modellen. In plaats daarvan blijken lagere temperaturen in de Tasmanzee en Nieuw-Zeelandse Alpen de drijvende kracht achter de groeiende gletsjers te zijn.

“De Franz Josef-gletsjer heeft zich sinds deze in 2008 stopte met groeien alweer meer dan 1,5 kilometer teruggetrokken”

Terugtrekken
Zoals gezegd hadden zo’n 58 Nieuw-Zeelandse gletsjers te maken met groei. Het betekent dat niet alle gletsjers in de regio groeiden. Het onderzoek wijst uit dat de gletsjers die groeiden bepaalde kenmerken hadden, zo lagen ze bijvoorbeeld op een specifieke hoogte. “De Franz Josef-gletsjer kreeg er bijna de helft van de lengte die deze in de twintigste eeuw was kwijtgeraakt bij,” vertelt Mackintosh. “Maar de Haupapa/Tasman-gletsjer – de grootste gletsjer van Nieuw-Zeeland, die ongeveer een derde van Nieuw-Zeelands totale ijsvolume bevat – bleef zich terugtrekken.” Het resulteert erin dat de totale massa van alle Nieuw-Zeelandse gletsjers samen in deze periode – ondanks dat tientallen gletsjers groeiden – toch afnam. De onderzoekers benadrukken dat de toekomst van de Nieuw-Zeelandse gletsjers er niet goed uit ziet. “De Franz Josef-gletsjer heeft zich sinds deze in 2008 stopte met groeien alweer meer dan 1,5 kilometer teruggetrokken.”

Wat het onderzoek in ieder geval laat zien, is dat de gletsjers van Nieuw-Zeeland heel gevoelig zijn voor temperatuurveranderingen. “Als we de verwachte twee tot vier graden opwarming aan het eind van deze eeuw krijgen, zullen onze gletsjers voor het grootste deel verdwijnen,” denkt Macintosh. “Sommige gletsjers zullen door regionale variaties in het klimaat misschien een klein beetje groeien, maar over het algemeen zullen de gletsjers zich terugtrekken.”

Bronmateriaal

"Regional cooling caused recent New Zealand glacier advances in a period of global warming" - Nature Communications
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Pseudopanax (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd