Ratten blijken indrukwekkend episodisch geheugen te hebben

De dieren blijken zich minstens dertig gebeurtenissen in hun context te kunnen herinneren.

Stel: je bent op een verjaardag en je ziet een bekend gezicht, maar je kunt het niet plaatsen. Dan schiet je episodisch geheugen tekort. Het episodisch geheugen stelt je namelijk in staat om de herinnering (dat gezicht) in de juiste context te plaatsen: je herinnert je dan waar en wanneer je dat gezicht voor het laatst gezien hebt.

Episodisch geheugen
Ook ratten hebben een episodisch geheugen en zijn dus in staat om herinneringen in context te plaatsen. “De meeste onderzoeken tonen aan dat ratten – en andere dieren – één, twee of misschien drie gebeurtenissen kunnen onthouden,” vertelt onderzoeker Jonathon Crystal. Maar daarmee hebben we de rat onderschat, zo blijkt uit nieuw onderzoek van Crystal en collega’s. “Dit nieuwe onderzoek laat zien dat ratten zich met behulp van het episodisch geheugen veel gebeurtenissen herinneren: meer dan dertig en waarschijnlijk zelfs veel meer.”

Een schematisch weergave van het experiment. Een rat ruikt aardbei in de witte arena, bosbes in de zwarte arena en vervolgens ook aardbei in de zwarte arena. Daarna wordt deze in de witte arena gezet met bosbes en aardbei. Nu is de vraag aan de rat: welke geur is nieuw? Het correct antwoord: de bosbes, want deze geur heeft de rat in deze context nog niet eerder waargenomen. Afbeelding: Indiana University.
Een schematisch weergave van het experiment. Een rat ruikt aardbei in de witte arena, bosbes in de zwarte arena en vervolgens ook aardbei in de zwarte arena. Daarna wordt deze in de witte arena gezet met bosbes en aardbei. Nu is de vraag aan de rat: welke geur is nieuw? Het correct antwoord: de bosbes, want deze geur heeft de rat in deze context nog niet eerder waargenomen. Afbeelding: Indiana University.
Experiment
Crystal trekt die conclusie op basis van experimenten. Tijdens die experimenten moesten de ratten zich tot wel dertig verschillende geuren – aardbei en banaan bijvoorbeeld – kunnen herinneren om een beloning te krijgen. Maar ze kregen alleen een beloning als ze zich die geur in de juiste context – in één van twee cirkelvormige ‘arena’s met elk andere tegelpatronen op de vloer – konden herinneren.

Hoe werkte het precies?
De ratten werden blootgesteld aan een aantal geuren en leerden om ‘nieuwe’ geuren – geuren waar ze nog niet eerder aan waren blootgesteld – te associëren met een beloning. Nadat ze die ‘regel’ geleerd hadden, werden ze in één van de twee arena’s gezet en blootgesteld aan een geur (bijvoorbeeld aardbei). Vervolgens werden ze in de andere arena gezet en blootgesteld aan twee geuren (bijvoorbeeld bosbes en aardbei). Daarna werden de ratten weer in de eerste arena geplaatst en blootgesteld aan twee geuren. Ze kozen dan (terecht) bosbes als nieuwe geur, ondanks dat ze deze al eerder geroken hadden: het was immers voor het eerst dat ze de bosbes in deze context (de eerste arena) roken. De onderzoekers herhaalden dit experiment meerdere malen en maakten het de ratten ook flink moeilijk. Bijvoorbeeld door heel snel van context te wisselen. Maar elke keer weer wisten de ratten de juiste geur als ‘nieuw’ aan te wijzen.

Het feit dat ratten een sterk episodisch geheugen hebben, heeft onder meer implicaties voor onderzoek naar menselijke ziekten die het geheugen aantasten. Denk aan Alzheimer of Parkinson. Het grootste deel van het onderzoek naar deze aandoeningen en mogelijke behandelingen start op basis van inzichten die verkregen zijn door het brein van ratten te bestuderen. En nu blijkt ook het episodisch geheugen van ratten sterker op dat van ons te lijken dan gedacht. “Onze studie onderschrijft het idee dat ratten gebruikt kunnen worden om een beeld te krijgen van de fundamentele aspecten van het menselijk geheugen.” Het onderzoek laat teven zien dat het vermogen om meerdere episodische herinneringen op te roepen al vroeg op de evolutionaire tijdsschaal ontstond.

Bronmateriaal

"IU study reveals rats have greater episodic memory than previously thought" - Indiana University
De afbeelding bovenaan dit artikel is afkomstig van Indiana University.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd