Razendsnelle evolutie

 BIOLOGIE  Miljoenen jaren wachten om te evolueren? Onzin! Uit onderzoek blijkt dat mutatie veel sneller kan. Wetenschappers probeerden het met schimmels en concludeerden dat resistentie geen kwestie van langzame ontwikkeling, maar een radicale gooi over de andere boeg is.

Elk organisme wordt geboren met kleine, genetische mutaties. Sommige daarvan maken het levende wezen ziek. Anderen helpen het juist om te overleven. Veel van deze genetische veranderingen hebben geen invloed op de soort, omdat de omgeving waarin de organismen geboren worden, hetzelfde blijft. Maar stel dat die leefomgeving plotseling verandert. Wat dan?

Onderzoekers probeerden het en de genetische mutaties die de organismen bij zich droegen – en die eigenlijk niet belangrijk leken – werden plotseling van cruciaal belang: de evolutie raakte in een stroomversnelling om de soort te laten overleven.

De onderzoekers gebruikten schimmels om te bewijzen dat evolutie sneller kan. Deze schimmels waren resistent voor antibiotica en konden tegelijkertijd zonder deze antibiotica ook niet goed groeien. De onderzoekers maakten 120 schimmelkolonieën en gaven deze geen antibiotica. De ene na de andere schimmel paste zich aan aan een leven zonder antibiotica. Bij nader onderzoek bleek dat voor deze verandering enkel drie kleine aanpassingen in het DNA nodig waren. Dus geen geleidelijke aanpassing aan de omstandigheden, maar drie tastbare schakeltjes die om moesten. Bovendien was het geen kleine genetische verandering; maar een radicale switch die plotseling plaatsvond.

De resultaten van dit onderzoek zijn slecht nieuws voor de fabrikanten en ontwikkelaars van medicijnen. Er werd namelijk altijd gedacht dat een bacterie maar voor één medicijn resistent kon zijn en dan op andere vlakken qua genetische sterkte moest inleveren. Dat blijkt nu twijfelachtig; een bacterie muteert razendsnel en compenseert zo andere zwaktes.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd