De Grote Bosatlas. Ik heb er goede jeugdherinneringen aan over gehouden. Als kind was ik namelijk dol op atlassen. Iedere avond voor het slapengaan las ik een half uur uit de atlas. Ik voelde mij dan een ontdekkingsreiziger, die nieuwe eilanden ontdekte en voor het eerst contact maakte met inheemse stammen. Kan de nieuwste editie van de Bosatlas opnieuw dit gevoel bij mij opwekken?
De nieuwste editie van de Grote Bosatlas (editie 54 alweer) is ingedeeld in drie vertrouwde rubrieken: Nederland, Europa en Wereld. Zoals altijd ligt de nadruk op actuele gebeurtenissen, zoals klimaatveranderingen, conflicten, economische ontwikkelingen en duurzame energie. Daar ga ik in deze recensie graag dieper op in.
Klimaatveranderingen
De klimaatkaarten in de Bosatlas zien er prachtig uit, maar vertellen een ingrijpend verhaal. De 9,6 graden-isolijn (de gemiddelde jaartemperatuur in een periode van 30 jaar) is de afgelopen dertig jaar verschoven. In de periode 1951 tot 1980 was het alleen in Zeeland en een stukje van Noord-Brabant en Zuid-Holland gemiddeld warmer dan 9,6 graden Celsius. In de periode 1981 tot 2010 was het in bijna alle provincies warmer dan 9,6 graden Celsius, met uitsluiting van de noordelijke provincies.
Ook de eerste warme dag van het jaar (20 graden Celsius of hoger) vindt steeds vroeger plaats, namelijk gemiddeld vijf tot tien dagen eerder dan in de periode 1951 tot 1980. De gevolgen: het aantal zeer koude dagen neemt af, het aantal zeer warme dagen neemt toe en de stookbehoefte daalt.
Een andere opvallende gebeurtenis is dat er steeds meer neerslag valt in Nederland, vooral in Zuid-Holland en Noord-Holland. Door de stijgende temperaturen vindt er meer verdamping plaats.
Conflicten
Conflictgebieden zijn wekelijks in het nieuws en verdienen dus ook een plekje in de Grote Bosatlas. Zo laten de kaarten van de Kaukasus zien dat er veel gewapende conflicten zijn geweest nabij de Russische-Georgische-grens. Daarnaast is te zien dat veel vluchtelingen het overwegend islamitische Azerbeidzjan verlaten richting het christelijke Armenië.
Een ander conflictgebied is het vorstendom Kasjmir, dat na 1947 is opgeëist door India, Pakistan en China. In het Indiase deel van Kasjmir wonen veel mensen met verschillende etnische achtergronden, zoals boeddhisten, moslims, hindoes en sikhs. De spanningen in deze regio zorgen voor geweld en conflicten.
Economische ontwikkelingen
De groei van de Chinese economie is goed zichtbaar in diverse kaarten. Zo is het Bruto Regionaal Product per inwoner in China sinds 2000 jaarlijks toegenomen met 12,5%. De export neemt toe (van 5 miljard euro in 1993 naar 115 miljard euro in 2008), meer mensen vliegen van en naar China (van drie miljoen passagiers in 1989 naar meer dan zeventig miljoen passagiers in 2010) en er wordt meer vracht geladen en gelost in de Chinese zeehavens (van 120 miljoen ton in 1990 naar bijna 600 miljoen ton in 2010).
Ook rondom de Kaspische Zee gaat het erg goed met landen. Azerbeidzjan, Turkmenistan en Kazachstan zagen het BNP per inwoner de afgelopen tien jaar jaar-op-jaar groeien met meer dan zes procent. Azerbeidzjan en Turkmenistan lopen daarmee voorop in vergelijking met andere groeilanden als China, Bhutan, Armenië, Vietnam, Georgië en India.
De Europese Unie werkt voor de landen in Oost-Europa. Wanneer de groei van het BNP (1990-2009) van nieuwe leden van de EU (zoals Polen, Kroatië en Servië) wordt vergeleken met die van de eerste vijftien EU-lidstaten, dan is te zien dat het BNP (veel) sneller groeit. En dat terwijl de stijging van het BNP van andere voormalig communistische landen die geen lid zijn van de EU juist langzamer verloopt, zoals Rusland en Oekraïne.
Duurzame energie
Duurzame energie is in opkomst. De kaarten in de Bosatlas laten zien dat de Verenigde Staten, Duitsland en Spanje op dit moment de grootste leveranciers van windenergie zijn. Duitsland en Spanje produceren veel zonne-energie. Ook op het gebied van biomassa loopt Duitsland voorop, samen met de Verenigde Staten en Brazilië.
Nederland doet het niet onaardig op het gebied van duurzame energieproductie. In 2009 werd zeven miljard kilowattuur energie uit biomassa opgewekt. Er werd iets minder zonne-energie opgewekt, namelijk vier miljard kilowattuur.
Conclusie
De Grote Bosatlas vangt alle ontwikkelingen in land- en wereldkaarten. En eerlijk is eerlijk: een Bosatlas hoort in een gerenommeerde boekenkast thuis. Enige nadeel is dat de Bosatlas onhandig groot is om in de trein of op de bank te lezen. Mijn idee: een Bosatlas Pocket. Het halve formaat en twee keer zo dik. Speciaal voor ‘atlasbuffs’ zoals ondergetekende.
Wilt u de Grote Bosatlas bestellen? Dat kan gemakkelijk bij Bol.com.
