Recordaantal van 1,2 miljoen sterrenstelsels in kaart gebracht

Een internationaal team van astronomen heeft een driedimensionale kaart van het heelal gemaakt. De kaart telt 1,2 miljoen verschillende sterrenstelsels. De onderzoekers binnen het SDSS-III project hopen meer te weten te komen over de verdeling van donkere energie en het effect daarvan op de uitdijing van het universum.

“We hebben er een decennium over gedaan om 1,2 miljoen sterrenstelsels te analyseren,” zegt wetenschapper Dr. Jeremy Tinker van de New York University. “Het resultaat is een driedimensionale hemelkaart, die in werkelijkheid 650 miljard kubieke lichtjaar groot is. Dankzij deze kaart weten we nu hoe groot de invloed van donkere energie is.”

Deze kaart toont een stukje van het universum en is zes miljard lichtjaar breed, 4,5 miljard lichtjaar hoog en 500 miljoen lichtjaar dik. De kleur geeft de afstand tot de aarde aan. Geel betekent dichtbij, terwijl paarse sterrenstelsels ver zijn verwijderd van onze planeet. Hoeveel sterrenstelsels tel jij? Het antwoord: 48.741 stuks (3% van de dataset).
Deze kaart toont een stukje van het universum en is zes miljard lichtjaar breed, 4,5 miljard lichtjaar hoog en 500 miljoen lichtjaar dik. De kleur geeft de afstand tot de aarde aan. Geel betekent dichtbij, terwijl paarse sterrenstelsels ver zijn verwijderd van onze planeet. Hoeveel sterrenstelsels tel jij? Het antwoord: 48.741 stuks (3% van de dataset).

Drukgolven
De metingen zijn verricht met de Baryon Oscillation Spectroscopic Survey. Dit instrument is in staat om de snelheid waarmee het heelal uitdijt te berekenen door te kijken naar de grootte van baryonische akoestische oscillaties in de driedimensionale verdeling van sterrenstelsels. Dat klinkt ingewikkelder dan het is. Je denkt misschien dat sterrenstelsels mooi verdeeld zijn in een lege ruimte, maar dat is niet zo. De onderlinge afstand tussen sterrenstelsels wordt vaak mede bepaald door drukgolven die door het heelal trokken toen deze 400.000 jaar oud was.

Het is bijzonder dat een bepaalde gebeurtenis kort na de oerknal nu nog steeds invloed heeft op de vorming en plaatsing van sterrenstelsels, maar toch is het zo. Eigenlijk kun je het vergelijken met een litteken. Als je als baby je hoofd stoot en er ontstaat een litteken, dan is dit litteken op 50-jarige leeftijd waarschijnlijk nog steeds te zien. Dit geldt ook voor de verdeling van materie.

Akoestische schaal
De verdeling van drukgolven wordt ook wel de akoestische schaal genoemd. Om deze akoestische schaal goed te bewonderen, is het van belang om uit te zoomen. Heel ver uit te zoomen. En dat kan dankzij de nieuwe kaart van het SDSS-III-team.

Algemene relativiteitstheorie
Door de versnelde uitdijing van het heelal is de onderlinge afstand tussen sterrenstelsels de afgelopen zeven miljard jaar toegenomen. Ook blijkt dat de bewegingen van sterrenstelsels en de verdeling van materie overeenkomen met de algemene relativiteitstheorie van Albert Einstein.

Zo ziet een 2D-kaart er in 3D uit.
Zo ziet een 2D-kaart er in 3D uit.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd