Recordbrekend hoge CO2-concentratie van maart nu alweer van de troon gestoten

In mei werden nog hogere concentraties gemeten.

Afgelopen april kwamen wetenschappers verbonden aan het Hawaïaanse Mauna Loa Observatorium met verontrustend nieuws. De sensoren van het observatiestation hadden recordbrekend hoge atmosferische CO2-concentraties gemeten. Het gemiddelde in maart was 417,14 ppm (deeltjes per miljoen); het hoogste maandgemiddelde dat tot dan toe was gedetecteerd. Maar twee maanden later is dat record alweer verbroken. Want ook in mei steeg de CO2-concentratie naar ongekende hoogte.

Nieuwe recordhouder
Wetenschappers laten weten dat de gemiddelde atmosferische CO2-concentratie afgelopen mei de 419,13 ppm aantikte. Dit is het hoogste gemiddelde sinds de metingen 63 jaar geleden begonnen. Het betekent dat de recordbrekend hoge CO2-concentratie van maart nu alweer van de troon is gestoten. Een jaar geleden maten de sensoren van het Mauna Loa Observatorium nog een gemiddelde van 417,10 ppm, dat tot afgelopen maart recordhouder was.

Dat nu tweemaal op rij het record in mei wordt verbroken, is overigens goed te verklaren. Dat komt omdat dit net het moment is voordat planten op het noordelijk halfrond grote hoeveelheden CO2 tijdens het groeiseizoen uit de atmosfeer beginnen te verwijderen. In de noordelijke herfst, winter en vroege lente geven planten en bodems juist CO2 af, waardoor de niveaus tot mei stijgen.

Volgens de onderzoekers is het met name aan onszelf te wijten dat we wederom een tragisch nieuw record hebben gevestigd. “We pompen ongeveer 40 miljard ton CO2 per jaar de atmosfeer in,” zegt onderzoeker Pieter Tans. “Dat is een hele berg koolstof die we uit de aarde graven, verbranden en als CO2 in de atmosfeer afgeven – jaar na jaar.”

Hoe zit het ook al weer?
Door het verbranden van fossiele brandstoffen en ontbossing hoopt CO2 zich op in onze atmosfeer. Vervolgens kan dit broeikasgas nog duizenden jaren in onze atmosfeer blijven bestaan. Samen met andere broeikasgassen houdt CO2 vervolgens uitgaande warmte van het aardoppervlak vast die anders de ruimte in zou ontsnappen. Hierdoor warmt de aarde gestaag op. “Als we catastrofale klimaatverandering willen voorkomen, moet het terugdringen van onze emissies de grootste prioriteit worden,” aldus Tans.

Stijging
Al jaren achtereen stijgt de CO2-concentratie echter gestaag. In 2019 kwam de gemiddelde CO2-concentratie uit rond de 411 ppm. En ook in 2020 zet de stijging door. Na een minimum van 411,15 ppm in oktober 2020, namen de CO2-concentraties daarna weer rigoureus toe. Het gemiddelde voor 2020 ligt vermoedelijk rond de 413,94 ppm. Dit is 2,58 ppm hoger dan het voorgaande jaar. En ook dit jaar zet die stijging door. Metingen van het Hawaïaanse Mauna Loa Observatorium laten zien dat in de eerste vijf maanden van 2021 de atmosferische CO2-concentratie met 2,3 ppm is toegenomen ten opzichte van diezelfde vijf maanden in 2020. Het jaargemiddelde voor 2021 wordt beraamd op 416,3 ± 0,6 ppm, een stijging van 2,29 ± 0,55 ppm ten opzichte van 2020.

Deze grafiek toont de stijging van de gemiddelde atmosferische CO2-concentratie zoals gemeten door het Hawaïaanse Mauna Loa Observatorium. Afbeelding: NOAA Global Monitoring Laboratory

Het CO2-gehalte is nu vergelijkbaar met de niveaus tijdens het Plioceen; een geologisch tijdperk dat tussen de twee en vijf miljoen jaar geleden plaatsvond. Destijds torende de CO2-concentratie ook boven de 400 ppm uit. De zeespiegel lag gedurende het Plioceen zo’n 28 meter hoger dan nu en immense bossen strekten zich uit over het noordpoolgebied.

Terugdringen van de uitstoot
Volgens de onderzoekers is het duidelijk wat er te doen staat. “De ultieme regelknop voor atmosferische CO2 is de uitstoot van fossiele brandstoffen,” zegt onderzoeker Ralph Keeling. “Maar we hebben nog een lange weg te gaan om de stijging te stoppen, aangezien elk jaar meer CO2 zich in de atmosfeer ophoopt. We hebben daarom veel grotere inspanningen nodig die omvangrijker zijn en langer duren dan de lockdowns in 2020.”

Het betekent dat we onze uitstoot rigoureus moeten zien te verminderen. Hoe? “De oplossing ligt voorhanden,” zegt Tans. “Zonne-energie en wind zijn al goedkoper dan fossiele brandstoffen en werken op de schaal die nodig is. Als we snel echte actie ondernemen, kunnen we misschien nog steeds catastrofale klimaatverandering voorkomen.”

Wist je dat…

onderzoekers al eerder een slimme manier voorstelden om CO2 uit de atmosfeer te onttrekken? Door systemen in te zetten die CO2 rechtstreeks uit de lucht opvangen en veilig ondergronds opslaan, kunnen we op een doeltreffende manier de klimaatcrisis bedwingen. Lees hier verder!

Bronmateriaal

"Carbon dioxide peaks near 420 parts per million at Mauna Loa observatory" - NOAA

Afbeelding bovenaan dit artikel: Sigurd Rille via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd