Op dit moment is er zo’n 14,53 miljoen vierkante kilometer zee-ijs op de Noordpool te vinden. En dat is recordbrekend weinig.
Elk jaar neemt de hoeveelheid zee-ijs die op de Noordelijke IJszee rust met de seizoenen af en toe. Tijdens de lente en zomer smelt een deel van het zee-ijs, om tijdens de herfst en winter weer te bevriezen. Het resulteert in een jaarlijks zee-ijsminimum en een jaarlijks zee-ijsmaximum. De minimale hoeveelheid zee-ijs wordt tegen het einde van de zomer (september) gemeten, terwijl de maximale hoeveelheid zee-ijs tegen het einde van de winter (maart) wordt gemeten.
Maximum
Inmiddels is het eind maart en lijkt het zee-ijs zijn maximale omvang voor dit jaar te hebben bereikt. En die omvang komt uit op zo’n 14,52 miljoen vierkante kilometer. Het lijkt heel wat, maar het is heel weinig. Sterker nog: nog nooit was er – sinds de metingen in 1979 begonnen – ten tijde van het zee-ijsmaximum zo weinig zee-ijs op de Noordpool te vinden. De kleine hoeveelheid zee-ijs van dit jaar verpulvert het voorgaande record dat vorig jaar werd neergezet. Toen was er tijdens het zee-ijsmaximum 14,54 miljoen vierkante kilometer zee-ijs te vinden.
Hoge temperaturen
Dat er dit jaar zo weinig zee-ijs op de Noordpool te vinden is, heeft te maken met hoge temperaturen wereldwijd (en dus ook op de Noordpool) in december, januari en februari. Ook de wind hielp niet mee; deze bracht warme lucht vanuit het zuiden naar de Noordpool en voorkwam zo dat zee-ijs kon aangroeien.
Klimaatverandering?
Kunnen we stellen dat de beperkte hoeveelheid zee-ijs het directe gevolg is van klimaatverandering? Daar moeten we voorzichtig mee zijn, stelt onderzoeker Walt Meier, verbonden aan NASA’s Goddard Space Flight Center, en deskundige op het gebied van zee-ijs. “Hoewel de maximale omvang van het zee-ijs van jaar tot jaar kan verschillen door het winterweer, zien we een significante trend (afname van de hoeveelheid zee-ijs, red.) en die houdt verband met de opwarming van de atmosfeer en de oceanen.” Die trend heeft er sinds 1979 toe geleid dat 1,6 miljoen vierkante kilometer aan zee-ijs verloren is gegaan.
Volgens deskundigen zal het record dat nu is neergezet niet heel lang stand houden. “Het is waarschijnlijk dat we in de toekomst steeds kleinere zee-ijsmaxima gaan zien, omdat niet alleen de atmosfeer opwarmt, maar de oceaan ook warmer wordt,” stelt Meier. Die warmere oceaan zal niet toestaan dat het zee-ijs zich tot ver richting het zuiden uitstrekt.
