Een hapje gekloonde koe? De Britten kunnen er niet om lachen. Gisteren werd al bekend dat vlees van twee gekloonde koeien in de Britse voedselindustrie terecht is gekomen. Vandaag wordt de rel groter, nu blijkt dat de gekloonde koe wellicht nog eens 100 afstammelingen in Groot-Brittannië heeft rondlopen. Terecht?
Op de website van Holstein UK – de organisatie die de stambomen van koeien en stieren bijhoudt – is te lezen dat drie gekloonde koeien samen 97 kalveren hebben voortgebracht. Twee daarvan zijn inmiddels al door onwetende consumenten genuttigd. De Britten maken zich daar druk om.
Veilig?
Want hoe ethisch verantwoord is het om gekloonde dieren te eten? En is het wel veilig? Experts kunnen niet anders dan benadrukken dat het eten van afstammelingen van gekloonde dieren geen gevolgen heeft voor de gezondheid. “Genetisch gezien zijn ze (de afstammelingen, red.) precies hetzelfde als hun ouders, dus dat is geen probleem,” meent microbioloog Hugh Pennington.
Biodiversiteit
Dat neemt niet weg dat het klonen van dieren op heel andere gebieden wel gevaarlijk kan zijn. Zo zijn de meeste wetenschappers het er wel over eens dat het van levensbelang is dat we de biodiversiteit bewaren. Zeker als het gaat om ons voedsel. Zie het als een spreiding van de kansen. Nu doen gekloonde koeien het misschien uitstekend, maar wat als het klimaat verder verandert? Of als een gevaarlijke parasiet de kop opsteekt? Dan kunnen alle gekloonde koeien wel eens het loodje leggen en zijn we de koeien die minder melk en vlees opleverden, maar wel tegen een stootje kunnen, kwijt. Deze hele kwestie speelt op dit moment in Afrika waar de oorspronkelijke koeien door exotische exemplaren vervangen worden.
Voedsel
Een andere reden om een gekloonde veestapel met angst tegemoet te zien, is het voedsel dat de dieren nuttigen. Een gekloonde koe is zo geprogrammeerd dat er zoveel mogelijk vlees en melk van afkomt. Maar die gekloonde koe heeft daarvoor wel extreem veel soja en graan nodig. En dat terwijl een gewone koe in principe genoeg heeft aan gras. Peter Melchett van Soil Association, een organisatie die zich inzet voor een planeetvriendelijke veeteelt, kan zich er boos over maken. Want soja en graan kunnen wij mensen ook eten. Gras niet. Het lijkt onlogisch om koeien eten te geven dat wij zelf ook kunnen nuttigen, zodat de koe vetter wordt en meer melk en dus voedsel oplevert.
Niet diervriendelijk
Professor Ian Wilmut onderschrijft dat het eten van gekloonde dieren geen gevaar voor de volksgezondheid oplevert, maar acht het niet wenselijk dat boeren straks massaal gekloond vlees gaan leveren. Uit onderzoek blijkt dat veel gekloonde dieren als foetus sterven, met zeer veel moeite ter wereld komen of kort na de geboorte overlijden. Diervriendelijk is de methode dan ook niet te noemen, zo meent Wilmut.
Taboe
In juni heeft het Europese parlement de verkoop van melk van gekloonde dieren goedgekeurd. In principe mag dat dus, maar enkel met officiële toestemming. Gekloond vlees is echter nog taboe. Zeker in Groot-Brittannië waar de gevolgen van de gekke koeienziekte en de ziekte van Creutzfeldt-Jakob nog vers in het geheugen liggen. Meer dan honderd mensen stierven nadat ze besmet koeienvlees hadden gegeten.
Gewassen
Genetisch gemanipuleerde gewassen winnen ondertussen wel terrein. Ze worden door vele boeren aan hun vee gevoerd. Wij merken daar verder weinig van. De EU staat namelijk toe dat boeren dit doen en het hoeft niet op de vleesverpakkingen vermeld te worden. Het lijkt er zelfs op dat we niet meer zonder de genetisch gemanipuleerde gewassen kunnen. Andere landen en continenten hebben de genetische manipulatie al omarmd en om de concurrentie met deze partijen aan te kunnen, moeten we wel meedoen.
Relletje
Is het logisch dat mensen zich bedreigd voelen door het genetisch gemanipuleerde voedsel? Zeker! Het is iets nieuws. Iets ingewikkelds. En iets onnatuurlijks. Klonen heeft voor- en nadelen. De toekomst moet uitwijzen welke zwaarder wegen. En wat betreft de volksgezondheid: die lijkt voorlopig buiten schot te blijven. Wat dat betreft is het relletje dus onterecht.
Vaststaat dat al deze ontwikkelingen niet zozeer om mensen, maar meer om economieën draaien. Grote vraag is of de weerstand die veel Europese consumenten jegens genetische manipulatie voelen, dit systeem overhoop kunnen gooien. Waarschijnlijk niet. En zowel, dan zou dat de eerste keer zijn. Wordt ongetwijfeld vervolgd..
