Relatieproblemen niet langer af te schuiven op verschil in geslacht

stel

U heeft het vast al vaker gehoord: mannen komen van Mars, vrouwen komen van Venus. Maar klopt dat wel? Nieuw onderzoek wijst erop van niet. Typische mannen en vrouwen bestaan niet. Als het bij een koppel misgaat, is de sekse slechts voor een klein aspect verantwoordelijk.

Deze conclusie trokken onderzoekers van de universiteit van Rochester na het heranalyseren van dertien onderzoeken die eerder belangrijke en vaak grote verschillen tussen de seksen aantoonden. Zij verzamelden gegevens van een reeks psychologische indicatoren en keken opnieuw naar data van enquêtes over onderlinge afhankelijkheid, intimiteit en seksualiteit in relaties. Ze heropenden het onderzoek naar de ‘big five’-persoonlijkheidskenmerken (extraversie, openheid, emotionele stabiliteit, zorgvuldigheid en altruïsme). Het onderzoek verschijnt in het februarinummer van Journal of Personality and Social Psychology.

Mannelijkheid vs vrouwelijkheid
Met drie aparte meetmethoden zochten de onderzoekers naar bepaalde eigenschappen waaruit af te leiden viel dat iemand man of vrouw was. Helaas waren de resultaten minimaal. Mannen en vrouwen zijn zeker in aparte groepen te categoriseren op basis van gemeenschappelijke kenmerken. Maar naast de lichamelijke kenmerken zoals lengte, schouderbreedte, armomtrek en de taille-tot-heup-verhouding kan het geslacht alleen een betrouwbare voorspeller zijn van interesse in stereotype activiteiten zoals scrapbooken en cosmetica voor vrouwen en boksen en kijken naar porno voor mannen.

Fysiek wel twee groepen
Mannen zijn door fysieke kenmerken gemiddeld sterker. Ze scoren beter op verspringen, hoogspringen en speerwerpen. Vanuit dit perspectief bekeken, zijn mannen en vrouwen in verschillende groepen te verdelen. Maar toen de onderzoekers naar psychologische kenmerken gingen kijken, bleken kenmerken niet zo gemakkelijk bij een bepaald geslacht onder te brengen te zijn. Geslachten blinken dus niet uit met bepaalde kenmerken. Voor de overgrote meerderheid van de psychologische kenmerken inclusief angst voor succes, gestelde eisen aan voortplantingspartner en empathie zijn er geen aantoonbare verschillen tussen mannen en vrouwen. Er zijn weinig uitzonderingen, er is dezelfde variabiliteit binnen elk geslacht en er is grote overlap tussen de seksen. Het zou niet kloppen deze persoonlijkheidskenmerken te gebruiken voor man- en vrouwtyperingen. “In tegenstelling tot de beweringen van populaire titels als Mannen komen van Mars, Vrouwen van Venus, denken mannen en vrouwen niet anders over hun relaties. Zelfs vooraanstaande onderzoekers naar geslacht en stereotypering kunnen in de val trappen” zeggen de schrijvers.

Verschillen
Dat de geslachten zich op sociaal gebied hetzelfde gedragen, wil niet zeggen dat er geen gemiddelde verschillen zijn tussen de seksen. “De traditionele en meestgebruikte manier om over verschillen tussen geslachten na te denken, is door te kijken naar gemiddelde verschillen.” Zulke verschillen zijn er, maar “deze zijn niet consistent of groot genoeg om (op basis van deze verschillen, red.) accuraat vast te stellen tot welke groep (man of vrouw, red.) iemand behoort.”

Handige tweedeling?
Of iemand man of vrouw is, is wel het meest gebruikte kenmerk om mensen in categorieën te verdelen. “’Is het een jongen of een meisje?’ is dan ook de eerste vraag die wordt gesteld aan ouders van een pasgeboren baby. Het geslacht blijft gedurende het leven de manier om mensen te categoriseren,” zegt onderzoeker Harry Reis. Deze tweedeling valt volgens hoofdauteur Bobby Carathers vaak uit elkaar wanneer je de statistieken goed bekijkt. De studie was onderdeel van haar proefschrift en nu is ze senior analist voor het Center for Public Health System Science aan Universiteit van Washington in St. Louis. Carathers: “Het is helemaal niet ongewoon voor mannen om bijvoorbeeld empathisch te zijn en voor vrouwen om goed te zijn in wiskunde – eigenschappen die andere onderzoeken in verband brachten met het andere geslacht.” Geslachtseigenschappen zijn niet zwart-wit te zien. “Wanneer iemand als stereotype uit de bus komt voor het ene kenmerk, scoort hij niet noodzakelijk ook stereotypisch op het andere. Een man die hoog scoort op agressie kan evengoed laag scoren op wiskunde,” legt Carathers uit.

WIST U DAT…

Relatie
Maar wat betekent dat nu heel concreet voor uw relatie met iemand van het andere geslacht? “Wanneer het bij een stel fout gaat, wordt al snel de schuld afgeschoven op het andere geslacht. De stereotypering van geslachten weerhoudt mensen ervan de ander als individu te bekijken. En wellicht ontmoedigt het ook het najagen van bepaalde doelen. Wanneer psychische en intellectuele tendensen worden gezien als onderscheidende karakteristieken, is men geneigd ervan uit te gaan dat ze aangeboren en hiermee onveranderlijk zijn. Waarom zou je dan moeite doen om proberen te veranderen?” Reis: “Het belangrijkste bewijs dat het zogenoemde Mars/Venus-geslachtsverschil niet de boosdoener kan zijn voor wrijving binnen relaties is dat homoseksuele stellen vrijwel dezelfde problemen als heteroseksuele stellen hebben. Het is niet zozeer de sekse, maar het menselijke karakter dat problemen veroorzaakt.”

De onderzoekers verwachten dat toekomstige onderzoeken nog minder verschil tussen mannen en vrouwen zullen laten zien. Het tegenovergestelde kan echter het geval zijn in culturen die meer voorgeschreven rollen voor mannen en vrouwen hebben, zoals culturen in Arabische landen bijvoorbeeld.

Bronmateriaal

"https://www.rochester.edu/news/show.php?id=5382" - Rochester.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Tricia Hall (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd