Resomeren: dé duurzame keuze na de dood?

Duurzaam en milieuvriendelijk leven, is helemaal in. Maar hoe zit het daarna, als we onze laatste adem hebben uitgeblazen? De meeste mensen laten zich cremeren of begraven, niet zulke hele groene praktijken. Maar er is sinds kort een andere, groenere optie: resomeren.

In Nederland sterven gemiddeld 370 mensen per dag. Dit komt grofweg neer op 135.000 mensen per jaar. Al deze mensen verdienen een waardig afscheid en laatste rustplaats. In het westen gedenken mensen hun dierbaren ieder op hun eigen manier. Het geloof speelt hier een steeds kleinere rol. Naar het kerkhof gaan om een dierbare overledene een bezoek te brengen en te gedenken, gebeurt steeds minder. Het zijn redenen waarom steeds meer mensen zich laten cremeren en uitstrooien op een plek waar ze zich gelukkig of vrij voelden. Maar cremeren, is net als begraven, milieuvervuilend en past dus eigenlijk niet in de groene levensstijl die veel mensen tegenwoordig aanhangen. Gelukkig is er voor deze mensen sinds kort een alternatief, bedacht door de Schotse biochemicus Sandy Sullivan. Hij heeft een nieuwe vorm van lijkbezorging ontwikkeld: resomeren.

Hoe werkt het?
Resomeren is eigenlijk niets anders dan een bekend, veelgebruikt scheikundig proces: alkalische hydrolyse. Het is feitelijk een versnelde versie van het natuurlijke afbraakproces. Hydrolyse is de splitsing van een chemische verbinding met behulp van een watermolecuul. Alkalisch betekent hier basisch. Alkalische hydrolyse is dus een splitsing van chemische verbindingen, of een oplossingsproces, met behulp van basische moleculen. Kaliumhydroxide is het meest gebruikte oplosmiddel voor resomatie. De sterk basische hydroxide-ionen zijn de moleculen die het werk doen. Het natuurlijke proces gaat zoveel sneller door het toepassen van een hoge temperatuur, van ongeveer 180 graden Celsius, en een verhoogde druk. Dit voorkomt koken. Het lichaam zal onder deze omstandigheden bijna volledig afbreken tot chemische componenten. Na ongeveer drie uur is het lichaam ontbonden. Wat er overblijft, is een vloeistof en ongeveer drie procent van het oorspronkelijke lichaam. Deze overblijfselen, voornamelijk botten, zijn heel makkelijk tot as fijn te malen.

WIST U DAT…

…het ook mogelijk is om uw lichaam na uw dood in te laten vriezen?

Maffia-praktijken?
Bij resomeren wordt het lichaam dus feitelijk opgelost. Maar is dat werkelijk zo luguber als het klinkt? Hier kunnen we lang over discussiëren. Tegenstanders van resomeren beweren dat resomeren hetzelfde is als het lichaam door het riool spoelen, iets wat de maffia ook deed met lichamen die ze nooit meer terug wilde vinden. Tevens stellen tegenstanders dat resomeren onacceptabel is en niet menswaardig. Daarnaast zullen veel godsdiensten resomeren niet toestaan. Bij moslims is crematie verboden, omdat ze geloven dat de doden zullen opstaan op de dag van het oordeel. Resomatie zal om dezelfde reden ook niet toegestaan zijn. Katholieken mochten zich tot 1963 niet laten cremeren. Pas na versoepeling van het katholieke standpunt was het toegestaan. Het katholieke standpunt zal opnieuw moeten versoepelen om resomatie toe te staan.

Voorstanders
Daar tegenover staan de voorstanders van resomeren. Ze claimen dat resomeren veel beter is voor het milieu, dat het goedkoper is en dat u toch niets meer merkt van wat er met u gebeurt als u dood bent.

Begraven en cremeren: niet zo groen
Uit recent onderzoek van TNO is gebleken dat resomeren inderdaad beter is voor het milieu dan cremeren of begraven. Voor een gewone crematie is veel energie nodig. Bovendien komen de verbrandingsgassen gewoon in de atmosfeer terecht. Het begraven van lichamen is ook geen ‘groene’ optie: het kost ten eerste veel plaats. Daarnaast zijn lichamen steeds vaker verontreinigd met medicijnen, maar ook met bijvoorbeeld vullingen uit een gebit. Deze schadelijke stoffen komen dan in het grondwater terecht.

Milieuvriendelijker
Resomeren is een stuk milieuvriendelijker. Zoals gezegd wordt het lichaam afgebroken tot chemische componenten. Deze componenten blijven in de basische vloeistof opgelost of blijven achter nadat alle vloeistof uit de resomator verwijderd is. De vloeistof wordt geneutraliseerd en is niet meer schadelijk voor het milieu. Deze kan gewoon door de gootsteen worden gespoeld. De overgebleven, fijngemalen, resten kunnen een aandenken voor de dierbaren zijn. De resten kunnen bijvoorbeeld in een sieraad worden verwerkt of worden uitgestrooid.

Op dit moment is resomeren in Nederland nog niet toegestaan, maar een Nederlandse uitvaartonderneming probeert daar nu verandering in te brengen. Of Nederlanders zich als de methode eenmaal legaal is, massaal zullen laten resomeren? Hoewel de aanpak omstreden zal blijven onder bepaalde bevolkingsgroepen zit er in deze vorm van lijkbezorging wel degelijk toekomstperspectief. Het is immers bewezen dat resomeren een snellere, milieuvriendelijke en goedkopere vorm van lijkbezorging is dan een begrafenis of een crematie. Maar er zullen altijd voor- en tegenstanders blijven. En uiteindelijk is het toch een gevoelskwestie of u ervoor kiest om u na uw dood onder de grond te laten stoppen, het luchtruim te kiezen of u misschien wel door de gootsteen te laten spoelen.

Bovenstaand artikel is geschreven door Chrissy van Enckevort (23). Ze studeert Science Education and Communication aan de Universiteit Utrecht en schreef dit artikel voor het vak Public Science Communication with Multimedia.

Bronmateriaal

"Milieueffecten van verschillende uitvaarttechnieken" - TNO.nl
"Wet op de lijkbezorging" - Overheid.nl
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Resomation Ltd.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd