Wetenschappers hebben ontdekt dat een natuurlijke klimaatverandering er 4000 jaar geleden voor zorgde dat koraalriffen 2500 jaar lang niet groeiden. En de geschiedenis kan zich zo herhalen, met alle gevolgen van dien.
Dat schrijven de onderzoekers in het blad Science. Ze baseren hun conclusie op een analyse van de kern van koralen in het oostelijke deel van de Stille Oceaan. Aan de hand van die analyse konden ze de geschiedenis van het koraal reconstrueren.
Geen groei
En die reconstructie liegt er niet om. “We waren geschokt toen we ontdekten dat er 2500 jaar aan groei van de riffen miste,” vertelt onderzoeker Lauren Toth. Dat ‘gat’ in de geschiedenis van de groei van riffen werd in een groot gebied aangetroffen. Zowel in riffen nabij Australië, als in riffen nabij Japan.
ENSO
Dat de riffen gedurende 2500 jaar niet groeiden, zou alles te maken hebben met een geïntensiveerde ENSO. ENSO is een klimaatcyclus die verantwoordelijk is voor El Niño en La Niña. De periode waarin de riffen niet groeiden, valt samen met een periode waarin ENSO uitzonderlijk sterk was. “Koraalriffen zijn sterke ecosystemen. Dat ze voor zo’n lange periode en op zo’n grote schaal zijn ingestort, moet het resultaat zijn van een grote verstoring van het klimaat. Die verstoring was een geïntensiveerde ENSO.”
Toekomst
Het onderzoek vertelt ons niet alleen iets over het verleden, maar mogelijk ook iets over de toekomst. “Als mensen broeikasgassen in de atmosfeer blijven pompen, bevindt het klimaat zich opnieuw op het randje van een nieuw regime, met grote consequenties voor riffen,” stelt onderzoeker Richard Aronson. “Klimaatverandering kan opnieuw de ecosystemen die koraalriffen vormen, vernietigen. Maar dit keer is de mens de oorzaak en zou de ineenstorting langer duren.”
De onderzoekers wijzen erop dat niet alleen klimaatverandering de riffen bedreigt. Ook vervuiling en overbevissing zijn grote problemen. Toch zijn de riffen niet bij voorbaat gedoemd om te verdwijnen. In het verleden zijn ze heel sterk gebleken en mogelijk is die kracht genoeg om er weer bovenop te komen. Tenminste: als de mens erin slaagt om klimaatverandering te beperken.
