In een laboratorium in Slovenië pijnigt een sterke robot mensen. Hij botst keer op keer tegen ze aan. De ene keer hard, de andere keer zachtjes. Het opvallende experiment dat in strijd lijkt met de eerste regel van robotica – een robot mag mensen niet pijnigen – is bedoeld om de robot zover te krijgen dat hij die regel gaat gehoorzamen.
Ook robots die niet gemaakt zijn om mensen pijn te doen, kunnen wel pijn veroorzaken, zo weet onderzoeker Borut Povše. Bijvoorbeeld wanneer ze in botsing komen met mensen (of een varkenspoot, zoals dit filmpje laat zien). “Wij proberen er zeker van te zijn dat zo’n botsing niet te krachtig is,” legt de onderzoeker uit. “Wij zijn begonnen om de grenzen van snelheid en versnelling van robots en de ideale vorm en grootte van hun gereedschappen te verfijnen, zodat zij veilig met mensen kunnen werken.”
Experiment
Povše en zijn collega’s leenden voor hun studie een kleine robot die normaal gesproken aan de lopende band werkt en apparaten in elkaar zet. Ze programmeerden de robots arm zo dat deze naar een bepaald punt toebewoog. Op dat punt zetten ze de arm van een vrijwilliger vast, zodat de sterke robot diens arm een duw gaf. Elke vrijwilliger werd achttien keer met verschillende snelheden door de robotarm geslagen. Aan de arm zaten verschillende gereedschappen. De proefpersonen moesten aangeven hoe pijnlijk de botsing was.
WIST U DAT…
Langzamer
De meeste proefpersonen gaven aan dat de pijn mild tot gemiddeld was. De tests gaan nog verder en moeten uiteindelijk leiden tot een robot die vaart mindert wanneer hij mensen opmerkt.
“Door te bepalen waar de pijngrens in botsingen tussen de mens en robot ligt, kunnen we robots ontwerpen die deze grens niet overschrijden,” vertelt onderzoeker Sami Haddadin. Of de aanpak van Povše echt werkt, is volgens hem twijfelachtig. “Pijn is heel subjectief. Niemand geeft er iets om als je een stekende pijn hebt wanneer een robot je raakt. Wat je wilt voorkomen, is een verwonding.”
