Roodkleurige haren worden over het algemeen als nadelig gezien. Zo hebben mensen met rood haar en sproetjes een grotere kans op beschadigingen aan de huid en huidkanker. Maar een onderzoek onder vogels toont nu aan dat rood haar toch ook voordelen heeft.
Rood haar en sproetjes ontstaan door pheomelanine. Het stofje bezorgt niet alleen mensen, maar ook andere dieren oranje of roodbruin haar. Van pheomelanine weten we dat het in grote hoeveelheden de kans op beschadigingen aan huidcellen en de kans op huidkanker kan vergroten. Bovendien verdwijnt tijdens de totstandkoming van pheomelanine glutathion: een antioxidant die onze gezondheid goed doet.
Functie
Al met al lijkt rood haar dus met een prijs te komen. Maar waarom zijn er dan nog roodharigen? Het feit dat er nog steeds mensen en dieren met rode haren geboren worden, wijst erop dat rood haar toch een nuttige functie heeft. Maar welke?
Cysteïne
Onderzoekers hebben daar wel ideeën over. Zo bestaat sinds enige tijd het vermoeden dat het verdwijnen van cysteïne – een component van glutathion – tijdens de productie van pheomelanine positief kan zijn. Cysteïne – een stofje dat organismen vooral door hun dieet binnenkrijgen – is in grote hoeveelheden namelijk giftig. De productie van pheomelanine en het afbreken van cysteïne dat daarbij komt kijken, kan het giftige effect van het stofje tegenwerken.
Vogels
Maar klopt die hypothese? Franse onderzoekers beten zich in dat vraagstuk vast. Ze bestudeerden voor hun studie verschillende soorten vogels, waaronder de boerenzwaluw die oranjekleurige veren op de borst heeft. De onderzoekers achterhaalden de hoeveelheid urinezuur in het bloed van de vogels. Vervolgens vergeleken ze vogels die vergelijkbare hoeveelheden urinezuur in het lichaam hadden (en dus even goed in staat waren om overtollige aminozuren zoals cysteïne op te ruimen). Uit het onderzoek blijkt dat vogels die meer pheomelanine in hun veren hadden, over het algemeen langer leefden.
Het onderzoek suggereert dat het feit of pheomelanine nu nuttig of nadelig is afhankelijk is van de omstandigheden in de omgeving van het organisme: als een organisme leeft in een gebied waar het dieet veel cysteïne bevat, is de productie van pheomelanine nuttig, omdat het voorkomt dat er te veel cysteïne – een stofje dat in grote hoeveelheden giftig is – in het lichaam komt. Blijkbaar heeft rood haar dus wel degelijk fysieke voordelen.
