Sinds zondagavond heeft ESA geen contact meer kunnen krijgen met de komeetlander Philae. Vandaar dat de Rosetta-sonde dichter om komeet 67P gaat draaien om de kans op contact te vergroten.
Zaterdagavond had Mission Control 85 seconden contact met Philae. Dit was het eerste contact sinds november 2014, toen Philae op de komeet 67P landde. De gespreksduur nam zondagavond toe, al was de verbinding minder stabiel. Maandag en dinsdag is er opnieuw contact gezocht, maar helaas bleef het stil. De Europese ruimtevaartorganisatie laat weten dat dit niet erg, aangezien de omstandigheden voor een radioverbinding niet ideaal zijn.
Om de verbinding te verbeteren gaat de Rosetta-ruimtesonde zijn baan om komeet 67P verkleinen. Op dit moment bevindt Rosetta zich op een afstand van iets meer dan 200 kilometer van het hemellichaam. Dit wordt 180 kilometer, waardoor het makkelijker is om een radiosignaal van Philae op te vangen. Daarnaast gaat de ruimtesonde zijn antenne continu richten op de komeet.
Deze manoeuvre is niet zonder gevaren. Komeet 67P vliegt richting de zon. Door de warmte van de zon smelt het ijs op het oppervlak van de komeet, waardoor gas- en stofdeeltjes vrijkomen. De navigatiesystemen van de Rosetta-sonde kunnen verward worden door deze deeltjes, waardoor de ruimtesonde op de veilige modus overschakelt. In dat geval werken alleen nog de essentiële functies van de ruimtesonde, maar de rest is (tijdelijk) uitgeschakeld.
“Waarschijnlijk heb je wel eens een auto bestuurd in een sneeuwstorm”, zegt Elsa Montagnon van het projectteam. “Je ziet niets en dat is best gevaarlijk. Dit is vergelijkbaar met wat de Rosetta-ruimtesonde te wachten staat. Rosetta’s ‘ogen’ houden de sterren in de gaten om te oriënteren. Als er veel stofdeeltjes rondom Rosetta zweven, kan het zijn dat ruimtesonde een stofdeeltje aanziet voor een ster, waardoor de sonde de verkeerde kant op kan gaan.”
Philae aan het werk
Wanneer er weer een stabiele verbinding is met Philae, zullen wetenschappers de tien instrumenten aan het werk zetten. “Eerst zullen we de niet-mechanische instrumenten activeren”, zegt projectleider Stephan Ulamec. “Dat zijn de instrumenten die geen boor of hamer gebruiken.” Deze instrumenten verbruiken namelijk minder energie.
67P nadert de zon
Op 13 augustus 2015 is de afstand tussen komeet 67P en de zon het kleinst: 180 miljoen kilometer. Dat is nog steeds verder dan de afstand van de aarde tot de zon. Vervolgens reist het ijzige object naar de Kuipergordel, een koude zone buiten de baan van Neptunus. Als Philae tot augustus actief blijft, kunnen wetenschappers voor het eerst van dichtbij zien hoe een komeet actief wordt.
