Rosetta’s komeet geeft zijn eerste geheimen prijs!

rosettaskomeet

De eerste wetenschappelijke resultaten van de Rosetta-missie zijn binnen! Ze laten zien dat de komeet zeker negentien provincies telt, mogelijk anders is ontstaan dan gedacht en een heel verrassende atmosfeer heeft.

In het blad Science verschijnen vandaag maar liefst vier papers over komeet 67P/C-G: de komeet waar Rosetta sinds augustus omheen cirkelt en in november met enige moeite lander Philae op wist te zetten. De eerste onderzoeksresultaten geven meer inzicht in de ontstaansgeschiedenis van de komeet, de samenstelling van het oppervlak en de atmosfeer.

Een samengesteld eendje of klokhuis?
Toen Rosetta enigszins bij komeet 67P/C-G in de buurt kwam, kwamen onderzoekers voor een verrassing te staan. De komeet bleek sterk te lijken op een badeendje: met een kopje, een smalle nek en een buik. Direct werd vermoed dat de komeet een samensmelting van twee kleinere hemellichamen was. Maar in één van de papers trekken onderzoekers die voorzichtige conclusie in twijfel. Uit waarnemingen van Rosetta blijkt namelijk dat komeet 67P/C-G met name in de nekregio veel gas en stof verliest. Het zou dus ook zomaar kunnen dat komeet 67P/C-G niet uit twee hemellichamen is opgebouwd, maar zijn leven begonnen is als één hemellichaam en dat het middelste deel van dat hemellichaam steeds dunner is geworden. De onderzoekers vergelijken het met een appel die wordt opgegeten en waarbij uiteindelijk het klokhuis (met een heel dun deel in het midden) overblijft.

Negentien ‘provincies’
Het tweede Science-paper beschrijft het oppervlak van komeet 67P/C-G. Tenminste: het deel van het oppervlak dat we nu kunnen zien. Volgens de onderzoekers is dit deel van het oppervlak op te delen in negentien regio’s. Die negentien regio’s zijn weer onder te brengen in vijf categorieën die iets vertellen over het terreintype: met stof bedekt, broos terrein, groot dal, glad terrein en rotsachtig terrein.

De verschillende regio's op komeet 67P/C-G. Klik voor een vergroting. Afbeelding: ESA / Rosetta / MPS for OSIRIS Team MPS / UPD / LAM / IAA / SSO / INTA / UPM / DASP / IDA.
De verschillende regio’s op komeet 67P/C-G. Klik voor een vergroting. Afbeelding: ESA / Rosetta / MPS for OSIRIS Team MPS / UPD / LAM / IAA / SSO / INTA / UPM / DASP / IDA.

Atmosfeer
Daarnaast kunnen onderzoekers ons nu ook iets meer vertellen over de atmosfeer van komeet 67P/C-G. “Omdat kometen heel weinig zwaartekracht hebben, kan stof en gas gemakkelijk in de ruimte ontsnappen,” vertelt onderzoeker Dennis Bodewits. “Maar we waren verrast toen we rond de komeet een wolk van deeltjes ontdekten die zo groot en zwaar zijn dat ze de straling van de zon kunnen trotseren.” Verder is de komeet verrassend actief: er ontsnapt meer materiaal dan onderzoekers hadden verwacht en de afstand tussen de komeet en de zon zal nog kleiner worden, waardoor de activiteit nog verder toeneemt.

We komen steeds meer te weten over Rosetta's komeet. Hierboven zie je de harde cijfers totnogtoe. Klik voor een vergroting. Afbeelding: ESA.
We komen steeds meer te weten over Rosetta’s komeet. Hierboven zie je de harde cijfers totnogtoe. Klik voor een vergroting. Afbeelding: ESA.

Moleculen
In het vierde paper stellen onderzoekers dat op het oppervlak van komeet 67P/C-G op koolstof gebaseerde moleculen te vinden zijn. Op basis van eerdere onderzoeken naar kometen hadden onderzoekers verwacht op het oppervlak van 67P/C-G vrij complexe moleculen aan te treffen, maar in plaats daarvan wordt het oppervlak van Rosetta’s komeet gedomineerd door het vrij simpele koolwaterstof. Een ontdekking die ons meer inzicht kan geven in hoe op koolstof gebaseerde moleculen zijn ontstaan en zich door het zonnestelsel hebben verspreid. “Kometen hebben de mensheid altijd nog verrast,” stelt onderzoeker Murthy Gudipati. “C-G lijkt daarop geen uitzondering te zijn.”

Is het geen plaatje? Deze foto maakte Rosetta van ongeveer acht kilometer afstand van de komeet. Afbeelding: ESA / Rosetta / MPS for OSIRIS Team MPS / UPD / LAM / IAA / SSO / INTA / UPM / DASP / IDA.
Is het geen plaatje? Deze foto maakte Rosetta van ongeveer acht kilometer afstand van de komeet. Afbeelding: ESA / Rosetta / MPS for OSIRIS Team MPS / UPD / LAM / IAA / SSO / INTA / UPM / DASP / IDA.

De vier papers behoren tot de eerste wetenschappelijke resultaten die de Rosetta-missie afwerpt. Hoewel deze resultaten al bijzonder interssant zijn, wordt het naar verwachting de komende maanden alleen maar interessanter. Komeet 67P/C-G haast zich – met Rosetta – richting de zon en warmt langzaam maar zeker op. Hierdoor wordt de komeet actiever en ondergaat deze de nodige veranderingen. “Rosetta leeft in feite samen met de komeet en samen bewegen ze richting de zon,” vertelt onderzoeker Matt Taylor. “We leren hoe het gedrag van de komeet dagelijks en op grotere tijdschalen verandert, hoe de activiteit toeneemt, hoe het oppervlak evolueert en hoe de komeet de interactie met de zonnewind aangaat. We hebben al veel geleerd in de afgelopen maanden, maar naarmate er meer gegevens worden verzameld en geanalyseerd hopen we veel belangrijke vragen omtrent het ontstaan en de evolutie van de komeet te beantwoorden.”

Het laatste nieuws
Mis helemaal niets en volg het Rosetta-nieuws op Scientias.nl. Er is een speciale themapagina met een verzameling van al het Rosetta-nieuws!

Bronmateriaal

"Rosetta Data Give Closest-ever Look at a Comet" - UMD.edu
"Getting ot know Rosetta's comet" - ESA.int
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door xx (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd