Rotsachtige planeten rond rode dwergen zijn mogelijk kurkdroog en levenloos

We hoeven er dus niet te zoeken naar aliens.

Rode dwergsterren zijn de meest voorkomende en langstlevende sterren in het heelal. Ook blijken rode dwergen vaak rotsachtige planeten te herbergen. En sommige van deze aardachtige werelden draaien ook nog eens in de leefbare zone. Al deze ingrediënten samen maken rode dwergen erg interessant in de zoektocht naar buitenaards leven. Maar uit een nieuwe studie blijkt dat we daar misschien maar beter mee kunnen ophouden: de planeten zijn misschien wel veel te droog.

AU Microscopii
Voor de studie bestudeerden de onderzoekers de snel eroderende stofschijf rond de jonge, nabijgelegen rode dwerg AU Microscopii (kortweg Au Mic). Planeten worden in schijven zoals deze geboren. Gedurende het onderzoek zagen de wetenschappers snel bewegende klodders materiaal uit de schijf schieten. Als dit in het huidige tempo doorgaat, zal de schijf over 1,5 miljoen jaar – wat in kosmische tijdschalen een oogwenk is – volledig verdwenen zijn. En dit is slecht nieuws voor de ontwikkeling van leven zoals wij dat op aarde kennen.

Korte tijdspan
Dat de schijf rond AU Microscopii zo snel aan het verdwijnen is, is iets wat dat onderzoekers niet hadden verwacht. Op basis van waarnemingen van schijven rond andere lichtgevende sterren hadden de onderzoekers verwacht dat de schijven rond zwakke rode dwergsterren een langere levensduur zouden hebben. In het geval van AU Mic zal de schijf weg zijn nog voordat de ster een leeftijd van 25 miljoen jaar bereikt.

Leven
Ook kometen en planetoïden verdwijnen uit de schijf, waardoor er alleen maar droge planeten overblijven. Kometen en planetoïden zijn erg belangrijk omdat er verondersteld wordt dat ze rotsachtige planeten zoals de aarde bezaaien met water en organische verbindingen; de chemische bouwstenen voor leven. “De aarde is gevormd als een relatief droge planeet, met een heet oppervlak,” zegt onderzoeker Glenn Schneider. “Vervolgens werd de aarde verrijkt met ijzig materiaal afkomstig van kometen en planetoïden.” De kometen en planetoïden bombardeerden de aarde als het ware met ijs en organische verbindingen. Hierdoor werd er leven op onze aarde mogelijk. Als ditzelfde proces nodig is voor planeten in het AU Mic-systeem, dan zou dit kunnen betekenen dat leven zoals we dat kennen, daar helemaal niet mogelijk is. Zonder die kometen en planetoïden, blijft er dus alleen een droge en levenloze planeet over.

Deze twee afbeeldingen gemaakt in 2011 en 2017, tonen de snel bewegende klodders materiaal die naar buiten worden geschoten rond de nabijgelegen rode dwerg AU Mic. Afbeelding: NASA, ESA, J. Wisniewski, C. Grady, and G. Schneider

Straling
De klodders materiaal bestaan uit gigantische ballen van stoffig puin, die met snelheden tussen de 14.500 en 43.400 kilometer per uur uit de schijf schieten. Maar waarom worden die snel bewegende klodders materiaal uit de schijf geduwd? Daar hebben de onderzoekers nog niet een eenduidig antwoord op. Eén theorie is dat krachtige straling van de ster dit in de hand werkt. Een dergelijke sterke energetische activiteit is niet ongebruikelijk bij jonge rode dwergen.

Als het voorval rond AU Mic typerend is voor rode dwergen zou dit de kans op bewoonbare werelden in het universum sterk kunnen verkleinen. “Onze waarnemingen suggereren dat planeten die water bevatten zeldzaam kunnen zijn rond rode dwergen, omdat alle kleinere hemellichamen die water en organische stoffen transporteren, uit de schijf worden geblazen,” vat onderzoeker Carl Grady samen.

Bronmateriaal

"Young Planets Orbiting Red Dwarfs May Lack Ingredients for Life" - NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA/ESA/G. Bacon (STScI) (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd