‘Ruimteafval kan een oorlog veroorzaken’

Afval dat in de ruimte rondslingert en satellieten beschadigt of vernietigt, kan wel eens leiden tot heftige conflicten op aarde. Daarvoor waarschuwen Russische onderzoekers.

Naar schatting cirkelen rond de aarde meer dan 20.000 stukken puin die groter zijn dan de bal die gebruikt wordt bij softbal. Hoewel veel van deze stukken puin dus niet heel indrukwekkend groot zijn, kunnen ze flink wat schade aanrichten, omdat ze zich met grote snelheid door de ruimte haasten. Daarnaast zijn er nog zo’n 500.000 stukjes puin die qua grootte tussen een knikker en een softbal inzitten. En dan zijn er nog miljoenen stukjes puin die zo klein zijn dat we ze niet kunnen monitoren.

ISS
Met enige regelmaat veroorzaakt die – nog altijd groeiende – hoeveelheid ruimtepuin problemen. Zo moeten ramen van het internationale ruimtestation zo af en toe vervangen worden, omdat ruimtepuin deze beschadigd heeft. En ook werkzame satellieten zijn regelmatig slachtoffer van ruimtepuin. In 1996 raakte een Franse satelliet beschadigd toen deze in botsing kwam met afval van een Franse raket die een decennium eerder was geëxplodeerd. En in 2009 klapte een Russische kapotte satelliet op een tot dat moment nog wel werkzame Amerikaanse commerciële satelliet.

Verkeerde conclusies
Tot op heden hebben die botsingen geen verstrekkende gevolgen gehad voor de internationale betrekkingen, maar dat kan in de toekomst wel eens veranderen, zo waarschuwen de onderzoekers. Ze wijzen erop dat vaak lastig onderscheid te maken is tussen beschadigingen aan satellieten door toedoen van ruimtepuin en beschadigingen aan satellieten die het resultaat zijn van militaire aanvallen. En het is niet ondenkbaar dat landen in de toekomst verkeerde conclusies trekken wanneer ze zien dat hun (militaire) satellieten beschadigd of zelfs vernietigd zijn.

Niet zo slim

In 2007 lanceerde China een raket om te demonstreren dat het land in staat was om satellieten uit de lucht te schieten. De raket richtte zich op een oude weersatelliet van de Chinezen. Die satelliet spatte in meer dan 3000 stukjes uiteen, waardoor het ruimtafval-probleem in één klap enorm groeide.

Politiek gevaar
Het ruimteafval is volgens de onderzoekers een ‘speciaal politiek gevaar’. Dat is met name het geval wanneer een land al op gespannen voet met een ander land leeft. Niet te verklaren beschadigingen aan een satelliet kunnen dan zomaar leiden tot escalatie van de situatie.

Mysterie
Dat satellieten soms op onverklaarbare wijze uitvallen, heeft de geschiedenis al uitgewezen. De onderzoekers halen meerdere militaire satellieten aan die op mysterieuze wijze offline zijn gegaan. Misschien zijn ze het slachtoffer geworden van ruimtepuin, maar misschien ook wel van een agressieve actie van een politieke tegenstander. We weten het niet. En in de toekomst kan die onzekerheid zomaar leiden tot een gewapend conflict, zo stellen de onderzoekers.

Een goede reden om al die troep rond de aarde eens op te gaan ruimen. Ruimtevaartorganisaties werken hard aan de technologie die nodig is om dat te doen. Een mooi voorbeeld daarvan is deze satelliet die ruimteafval vastpakt en in de atmosfeer laat verbranden. Op papier ziet het er prachtig uit, maar het is nog lang geen werkelijkheid. Het opruimen van ruimtepuin ligt namelijk ook weer politiek gevoelig. Sommige landen zijn bang dat een land dat ruimtepuin op kan ruimen ook in staat is om werkende satellieten te laten verdwijnen of de handen te leggen op geheime technologie die in de satellieten zit.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd