Russen kunnen nog geen leven vinden in Vostokmeer

Na meer dan twintig jaar boren wisten de Russen begin dit jaar eindelijk door te dringen tot het subglaciale Vostokmeer dat zich onder zo’n 3700 meter ijs bevindt. En nu laten de Russen zich uit over wat ze daar aantroffen: teleurstellend weinig.

Dat meldt het blad Nature op basis van uitspraken van onderzoeker Sergey Bulat. Bulat sprak zich tijdens de twaalfde European Workshop on Astrobiology uit over wat hij en zijn collega’s op Antarctica aantroffen. Het gaat nog maar om voorlopige resultaten: er moet nog veel onderzocht worden. Maar deze eerste resultaten zijn toch een klein beetje teleurstellend.

Weinig
Bulat vertelde zijn toehoorders dat er per milliliter oppervlaktewater zo’n tien microben werden aangetroffen. Dat is bijzonder weinig. En alles wijst erop dat de meeste microben (en waarschijnlijk zelfs alle microben) niet uit het meer afkomstig zijn, maar door het boren op die diepte zijn beland.

Teleurstellend
En dat is toch een beetje teleurstellend. Want de wetenschappers hadden er ongetwijfeld meer van verwacht. Na twee decennia boren, bereikten ze een meer dat al zeker twintig miljoen jaar niet meer aan de buitenwereld is blootgesteld. Als zich op zo’n plaats leven bevindt, is het leven blijkbaar veel flexibeler dan wetenschappers altijd dachten. Het kan dan blijkbaar op veel extremere plaatsen ontstaan dan gedacht en dat is iets waar het hart van astrobiologen (die zich bezighouden met buitenaards leven) harder van gaat kloppen.

Goede vraag

Hoe kan een meer dat zich onder 3700 meter ijs bevindt, vloeibaar zijn? Dat is te verklaren door twee factoren: de warmte van de aarde en het dikke pak ijs op het meer. Dat dikke pak ijs beschermt het meer tegen de extreme kou aan het oppervlak. En de warmte van de aarde warmt het water ietsje op. Die twee factoren zorgen ervoor dat de temperatuur van het water relatief hoog is en het water niet bevriest.

Misschien alsnog?
Vooralsnog is daar echter nog geen reden toe. Maar: dat kan nog komen. De eerste resultaten zijn namelijk gebaseerd op de eerste boringen. Wellicht vinden de Russen op grotere diepte toch organismen terug die op deze extreme plaats al miljoenen jaren moedig stand houden.

Overigens hoeven we daarbij ons geld niet alleen op de Russen te zetten. Er zijn meer partijen die op Antarctica naar subglaciale meren boren. De Britten bijvoorbeeld: zij richten hun pijlen op dit moment op het meertje Ellsworth. Het meer bevindt zich onder zo’n 3000 meter ijs. En ook bij de Britten zijn de verwachtingen hooggespannen. “We verwachten hier leven aan te treffen,” zo vertelde expeditieleider Martin Siegert Scientias.nl eerder dit jaar. “Maar verder houden we een open mind.”

Bronmateriaal

"Vostok’s microbes elusive in first measurements of surface water" - Nature.com
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd