Ruimtesonde Cassini heeft het beste filmpje dat ooit van Saturnus hexagoon is gemaakt, afgeleverd. Op het filmpje schittert het 30.000 kilometer brede, unieke zeshoekige wolkenpatroon als nooit tevoren.
Het filmpje is om meerdere redenen bijzonder. Zo zijn er nog nooit zulke hoge resolutiebeelden van de hexagoon gemaakt. Ook is het voor het eerst dat we op filmbeelden een compleet beeld van Saturnus krijgen, dat zich van de noordpool tot zo’n 70 graden breedte uitstrekt.
Op het filmpje schittert de hexagoon als nooit tevoren. De hexagoon is een uniek weerpatroon: het wolkenpatroon is zo’n 30.000 kilometer breed. De hexagoon is een heftige straalstroom met in het midden een enorme, roterende storm. “De hexagoon is een windstroom en de weersomstandigheden hier op aarde die overeenkomsten vertonen met deze windstroom zijn turbulent en onstabiel,” legt onderzoeker Andrew Ingersoll uit. “Een orkaan op aarde houdt doorgaans een week stand, maar de hexagoon is er al tientallen jaren en wie weet zelfs al eeuwenlang.”
Cassini maakte de beelden door de ogen tien uur lang op Saturnus gericht te houden. Dankzij de hoge resolutie kunnen onderzoekers de bewegingen van wolken in de hexagoon grondig bestuderen. “In de hexagoon vinden we minder grote neveldeeltjes en een concentratie kleine neveldeeltjes, terwijl buiten de hexagoon het tegenovergestelde het geval is,” legt onderzoeker Kunio Sayanagi uit. “De straalstroom doet dienst als grens en dat resulteert in zoiets als het gat in de ozonlaag dat we op aarde, boven Antarctica zien.” Dit gat vormt zich in een gebied dat omringd wordt door een straalstroom die doet denken aan de hexagoon. In de winter kunnen chemische processen plaatsvinden die de ozonlaag hier afbreken, terwijl de straalstroom voorkomt dat de ozonlaag door ozon van buitenaf wordt aangevuld. Op Saturnus kunnen grote aerosolen van buitenaf niet in de straalstroom belanden en de grote aerosolen ontstaan wanneer zonlicht op de atmosfeer valt. Pas sinds kort – met het begin van de lente op het noordelijke deel van Saturnus – begint zonlicht op het noordelijk halfrond van Saturnus te vallen. “Nu de zomerzonnewende van 2017 nadert, zal er meer licht op de noordpool vallen en we staan te trappelen om de veranderingen die dat licht zowel binnen als buiten de hexagoon veroorzaakt, te volgen,” vertelt onderzoeker Scott Edgington.
