Schattig! Zo zag ons zonnestelsel er als baby uit

baby

Wetenschappers hebben rond de ster HD 95086 twee stofringen en een stofhalo ontdekt. Daarmee zijn er veel overeenkomsten tussen HD 95086 en ons zonnestelsel. Sterker nog: wie naar HD 95086 kijkt, ziet eigenlijk ons zonnestelsel als baby.

“We denken dat HD 95086 een beeld geeft van hoe ons zonnestelsel eruitzag toen het slechts tien tot twintig miljoen jaar oud was,” vertelt onderzoeker Kate Su. De jonge ster HD 95086 wordt omringd door twee ringen van stof die vergelijkbaar zijn met de planetoïden- en Kuipergordels in ons eigen zonnestelsel. Daarnaast bevindt zich rond de ster een stofhalo, iets wat alleen jonge planetaire systemen hebben. Al met al komt een kiekje van HD 95086 daarmee misschien wel het dichtst in de buurt bij een babyfoto van ons zonnestelsel.

Een schematische weergave van HD 95086. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.
Een schematische weergave van HD 95086. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

HR 8799
Su en haar collega’s bestudeerden niet alleen HD 95086, maar ook de iets oudere ster HR 8799. Rond deze ster bevinden zich vergelijkbare stofstructuren. En vier zware planeten. Die planeten bevinden zich in de ruimte tussen de twee stofgordels. Het systeem wordt vaak gezien als een opgeschaalde versie van ons zonnestelsel. Nu de jonge ster HD 95086 vergelijkbaar lijkt te zijn met HR 8799 kunnen de onderzoekers deze twee sterren gebruiken om een beter beeld te krijgen van hoe planeten en hun planetaire systemen over het algemeen ontstaan.

Een schematische weergave van HR 8799. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.
Een schematische weergave van HR 8799. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

Meer planeten
De onderzoekers bestudeerden de twee sterren en hun omgeving met behulp van de Spitzer-telescoop en het Herschel-observatorium. Uit hun waarnemingen blijkt onder meer dat beiden een halo vol met fijn stof bezitten. Het suggereert dat er in hun Kuipergordel-achtige stofring botsingen plaatsvinden. Dat valt te verwachten in systemen waarin gasgiganten en mogelijk ijsreuzen ontstaan. Ook stellen ze vast dat er een enorm ‘gat’ zit tussen de warme en koude gordels rond HD 95086 en HR 8799. Het suggereert dat rond de sterren planeten draaien die nog niet ontdekt zijn. “Er moeten meer planeten zijn om zo’n groot gat te kunnen maken,” stelt onderzoeker Sarah Morris.

Het bestuderen van sterren zoals HR 8799 en HD 95086 is van onschatbare waarde. “Door naar systemen zoals deze te kijken, kunnen we achterhalen hoe ons eigen zonnestelsel tot stand kwam,” stelt Su. Deze twee sterren bevinden zich in een stadium waarin ons jonge zonnestelsel zich ook ooit eens bevond. En in dat stadium gebeurde er vermoedelijk van alles. “De maan ontstond en het Late Hevige Bombardement werd op gang gebracht,” vertelt onderzoeker Renu Malhotra. “De processen die we in deze andere systemen zien, kunnen naast observaties die we in ons eigen zonnestelsel doen, worden gelegd en een kijkje geven in onze eigen geschiedenis. Eén van de oudste vragen over ons zonnestelsel is: ‘Waarom is de ruimte tussen planeten zo leeg?’ We weten dat de zwaartekracht van planeten puin op kan ruimen. Systemen zoals HR 8799 en HD 95086 bieden ons de mogelijkheid om de dynamische processen die heel lang geleden in ons zonnestelsel plaatsvonden te observeren.”

Bronmateriaal

"Baby Photos of a Scaled-Up Solar System" - UANews.org
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / JPL-Caltech.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd