‘Scheepvaart in de noordelijke Atlantische Oceaan zal steeds meer last krijgen van zee-ijs’

Door opwarming van de aarde kan steeds meer zee-ijs het Arctisch gebied verlaten.

Het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan is gedurende de winter vaak bedekt met zee-ijs. Dat ijs verdwijnt vervolgens in mei, waarna boten hier weer ongehinderd kunnen varen. Maar in 2017 gebeurde er iets ongewoons: grote hoeveelheden zee-ijs bleven tot in juni voor de oostkust van Canada hangen. Het zee-ijs was bovendien veel dikker dan gebruikelijk (tot wel 8 meter dik). Het zee-ijs zorgde ervoor dat een wetenschappelijke expeditie moest worden afgebroken; het onderzoeksschip – dat tevens een ijsbreker was – werd ingezet om schepen die in het zee-ijs vast waren komen te zitten, te bevrijden.

Arctisch zee-ijs
Maar tussen die reddingsmissies door slaagden de onderzoekers erin om meer onderzoek te doen naar het zee-ijs dat zich voor de kust van Canada verzameld had. En ze ontdekten dat het deels afkomstig was uit het Arctische gebied. Waarschijnlijk was het ijs tot stand gekomen in de Lincolnzee, ten noorden van Groenland. Dat stukje zee bevindt zich op zo’n 3000 kilometer afstand van Newfoundland, waar het ijs in juni 2017 voor grote problemen zorgde. Hoe was het Arctische zee-ijs hier beland?

Een vissersboot zit vast in het zee-ijs voor de kust van Newfoundland. Afbeelding: David G. Barber.
Zeestraat
Het zee-ijs kan Newfoundland maar op één manier hebben bereikt: het moet via de Naresstraat naar de Baffinbaai zijn gedreven en zich uiteindelijk voor de kust van Newfoundland hebben opgehoopt. Maar dat betekent dat de Naresstraat gedurende de winter open is geweest. En dat is niet heel gebruikelijk; normaliter ontstaan er in nauwe Arctische zeestraten zoals de Naresstraat gedurende de winter grote hoeveelheden ijs. En dat ijs vormt een soort natuurlijke dam die voorkomt dat noordelijker gelegen zee-ijs zich naar het zuiden kan begeven. In 2007 ontstond die ‘dam’ niet en wisten grote hoeveelheden zee-ijs hun weg te vinden naar het zuiden. En waarschijnlijk is dat in 2017 opnieuw gebeurd, zo schrijven de onderzoekers in het blad Geophysical Research Letters.

Het is waarschijnlijk allemaal te herleiden naar de opwarming van de aarde. Stijgende temperaturen zorgen ervoor dat meer Arctisch ijs smelt, waardoor nauwe zeestraten niet meer dichtvriezen en zee-ijs zich vrijelijk kan bewegen. De onderzoekers voorspellen dan ook dat zee-ijs in toenemende mate een probleem zal gaan vormen voor de scheepvaart in het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan. “Dit is iets waar we ons beter op voor moeten bereiden, omdat we verwachten dat dit fenomeen ons – terwijl we ondertussen afstevenen op een ijsvrij Arctisch gebied in de zomer – zeker een paar decennia parten zal spelen,” stelt onderzoeker David Barber.

Bronmateriaal

"Arctic sea ice becoming a spring hazard for North Atlantic ships" - American Geophysical Union

Afbeelding bovenaan dit artikel: David G. Barber

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd