Scherpste foto ooit van zonnestelsel in wording

Wetenschappers hebben de scherpste foto ooit gemaakt van een zonnestelsel in wording, namelijk de stofschijf om de ster TW Hydrae. Deze ster is slechts tien miljoen jaar oud en is 175 lichtjaar verwijderd van de aarde. Ter vergelijking: onze zon is 4,5 miljard jaar oud.

De foto is gemaakt door ALMA, een astronomische interferometer van 66 radioschotels. Twee jaar geleden fotografeerde de ALMA-telescoop de protoplanetaire schijf rondom de jonge ster HL Tauri. Op deze foto is goed te zien hoe de jonge protoplaneten – oftewel babyplaneten – de banen rondom de ster hebben schoongeveegd. Deze jonge planeten groeien namelijk door stof, gas en (kleine) planetoïden te verorberen.

TW Hydrae met twee duidelijke donkere banen. Mogelijk hebben twee grote protoplaneten deze banen schoongeveegd.
TW Hydrae met twee duidelijke donkere banen. Mogelijk hebben twee grote protoplaneten deze banen schoongeveegd.
Het centrale deel van TW Hydrae.
Een uitvergrote foto van het centrum van dit zonnestelsel.

Ook op de nieuwe foto van TW Hydrae zijn de donkere banen zichtbaar. Deze donkere banen verraden ook hier de aanwezigheid van protoplaneten. De twee ‘gaten’ bevinden zich op een afstand van drie miljard en zes miljard kilometer van de moederster. Dat is vergelijkbaar met de afstanden van Uranus en Pluto tot de zon.

“TW Hydrae is heel speciaal, omdat het de meest nabije protoplanetaire schijf is”, zegt co-auteur David Wilner van het Harvard-Smithsonian Centrum voor Astrofysica. “Het systeem lijkt op ons zonnestelsel, toen het slechts tien miljoen jaar oud was.”

Het is verbazingwekkend dat we op een afstand van 175 lichtjaar de zwakke radiostraling zien van de ongeveer één millimeter grote stofdeeltjes in de schijf. “Dit is de scherpste opname van een planetaire schijf die ALMA ooit heeft gemaakt,” zegt Sean Andrews. “En dit record zal ook niet snel worden verbeterd!”

Het paper is gisteren verschenen in het wetenschappelijke vakblad Astrophysical Journal Letters.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd