Schimmels en bacteriën kunnen planten, dieren en de mens ondanks het goede afweersysteem van hun slachtoffers vrij gemakkelijk infecteren. De wetenschappers van de universiteit Wageningen besloten samen met Japanse collega’s uit te zoeken hoe dat kan en ontdekten dat de schimmel zichzelf onzichtbaar maakt voor het afweersysteem.
Wanneer een schimmel besluit ‘aan te vallen’ dan wordt die aanval eerst zeer goed voorbereid. Een mooi voorbeeld is de schimmel cladosporium fulvum. Deze veroorzaakt bij tomaten de bladvlekkenziekte (zie foto). Wanneer de schimmel de tomatenplanten infecteert, herkennen deze planten de aanvaller al snel aan de stukjes chitine die uit de celwand van de schimmel komen. De tomatenplant kan zich dankzij dit signaal wapenen tegen de aanvaller: het afweersysteem wordt ingezet en de infectie wordt onderdrukt.
Zo zou het tenminste moeten. Maar in werkelijkheid krijgt de schimmel gemakkelijk voet aan de grond, zo ontdekten de onderzoekers. De schimmel scheidt tijdens de aanval het eiwit Ecp6 af. Ecp6 staat voor extracellulair proteïne 6. Het goedje zoekt de chitine die met de schimmel meekomt op en hecht zich eraan vast. Hierdoor kan de tomatenplant de aanvaller niet meer ‘zien’ aankomen en wordt het afweersysteem dus ook niet ingeschakeld. Gevolg: de plant krijgt de infectie.
Algemeen
Volgens de onderzoekers werken schimmels bij mensen en dieren net zo: ook hun afweersysteem wordt op deze manier gemakkelijk uitgeschakeld. Waarschijnlijk is het een algemene strategie die door meerdere soorten schimmels wordt gebruikt.
Het is belangrijk dat wordt achterhaald hoe schimmelziektes werken, want zo kunnen de schimmels zowel onder planten (denk aan builenbrand, wortelrot, schurft of boomkanker) als onder mensen (denk aan roos, zwemmerseczeem) doeltreffender worden bestreden.
