Smeltend ijs legt oude schatten bloot

Het ijs in de Mackenzie Mountains (Canada) smelt. En waar klimatologen met de handen in het haar zitten, verheugen archeologen zich op de uitkomst. Het smeltende ijs zit namelijk vol met oude getuigen: met name 1000 jaar oude gereedschappen van jagers.

Het ijs in de bergen in het noorden van Canada blijft door jaarlijkse lagen sneeuw permanent bevroren. Maar door de warmere temperaturen begint dat nu te veranderen. Sommige stukken ijs smelten en leggen tot grote verrassing van de archeologen zeer oude spullen bloot. “We lijken wel kinderen die kerstcadeautjes openmaken,” vindt archeoloog Tom Andrews.

Speer
De afgelopen jaren heeft Andrews vele oude spullen boven water gehaald: onder meer een 2400 jaar oude speer, een 1000 jaar oude strik om eekhoorns te vangen en 850 jaar oude bogen en pijlen. “Er zijn houten bogen en pijlen die zo fijn zijn dat je je niet kunt voorstellen dat iemand deze met een steen heeft gemaakt.”

Biologen
Het archeologisch onderzoek in gesmolten ijs is relatief nieuw. In 1997 vonden jagers een 4300 jaar oude pijl in een gebied waar vroeger ijs lag. Toen pas begonnen de wetenschappers zich af te vragen of dit een incidentele vondst was of dat er misschien nog wel meer verborgen lag. Maar niet alleen archeologen verlekkeren zich bij smeltend ijs. Ook biologen doen er gretig onderzoek. Ze zoeken er naar restanten van planten, insecten en pollen.

Snel
Het onderzoek van de archeologen en biologen heeft haast. Wanneer het ijs is gesmolten en de voorwerpen bloot komen te liggen, zijn de spullen namelijk zo verdwenen: vertrapt door dieren of letterlijk opgelost door de zure ondergrond.

Die race tegen de klok kost geld. Maar dat is nu een eind op en Andrews zal binnenkort naar huis terug moeten keren. En dat is een tegenvaller; de zomer komt eraan en het ijs smelt harder dan ooit. Sterker nog: in het gebied waar Andrews onderzoek doet zijn reeds twee van de acht stukken ijs gesmolten. “We realiseren ons dat het ijs blijft smelten en dat we een ethische verplichting hebben om de voorwerpen zodra ze bloot komen te liggen, te verzamelen.”

Een 340 jaar oude boog. Foto: Tom Andrews.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd