Zeker 36 gletsjers op aarde trekken zich zeer waarschijnlijk terug door toedoen van een door mensen veroorzaakte opwarming van de aarde.
In heel veel delen van de wereld hebben de gletsjers het moeilijk: ze smelten en trekken zich terug. En vaak worden deze smeltende gletsjers aangehaald als bewijs voor klimaatverandering. Maar getuigen ze daar ook werkelijk van? Recent stelde het Intergovernmental Panel on Climate Change dat het ‘waarschijnlijk’ (kans van 66 procent) is dat een substantieel deel van de terugtrekking van de gletsjers wereldwijd het gevolg is van antropogene klimaatverandering.
Zeer waarschijnlijk
Maar onderzoekers stellen nu dat het ‘zeer waarschijnlijk’ is dat het terugtrekken van de gletsjers wereldwijd getuigt van antropogene opwarming. Ze trekken die conclusie in het blad Nature Geoscience nadat ze 37 gletsjers bestudeerden. 36 van deze gletsjers trekken zich zeer waarschijnlijk (kans van 90 procent of meer) terug door toedoen van klimaatverandering.
Weer
De onderzoekers bestudeerden gletsjers op het noordelijk en zuidelijk halfrond. “We evalueerden gletsjers die zich op grote hoogte in de woestijnen van Azië bevinden, maar ook gletsjers die gegeseld worden door stormen die op gematigde breedte en aan zee voorkomen,” vertelt onderzoeker Gerard Roe, verbonden aan de universiteit van Washington. De onderzoekers bestudeerden hoe de lengte van de gletsjers door de jaren heen veranderd was, maar keken ook naar de weersomstandigheden (neerslag en temperatuur) waaraan elke gletsjer was blootgesteld.
Klimaatverandering of natuurlijke variatie?
Vervolgens gebruikten de onderzoekers statistische methoden om de door het weer ingegeven (natuurlijke) variaties in de lengte van de gletsjers te vergelijken met de variaties die onderzoekers daadwerkelijk in de afgelopen 130 jaar hadden waargenomen. Op basis daarvan konden ze weer meer zeggen over de kans dat de waargenomen variaties waren opgetreden als het klimaat onveranderd was gebleven. Een voorbeeldje: de Hintereisferner-gletsjer (je ziet ‘m bovenaan dit artikel) heeft zich sinds 1880 zo’n 2,8 kilometer teruggetrokken. Dit onderzoek laat zien dat klimaatverandering daar zeer waarschijnlijk voor verantwoordelijk is: de kans dat de terugtrekking van de gletsjer het resultaat is van natuurlijke variaties is kleiner dan 0,001 procent, zo stellen de onderzoekers. Ook de Franz Josef-gletsjer in Nieuw-Zeeland heeft zich in de afgelopen 130 jaar zo’n 3,2 kilometer teruggetrokken. Maar er zijn ook decennia bij geweest waarin deze tot wel 1 kilometer langer werd. Toch is de kans dat het allemaal het resultaat is van natuurlijke variaties kleiner dan 1 procent, zo stellen de onderzoekers.
“We kunnen naar deze gletsjers kijken en zien dat ze zich terugtrekken en dat bewijst absoluut dat het klimaat aan het veranderen is,” stelt Roe. “Deze gletsjers zijn verbazingwekkend ver verwijderd van de plek waar ze zouden zijn in een pre-industrieel klimaat.”
