Snelste wind bij stellair zwart gat gemeten

Meer dan 32 miljoen kilometer per uur: zo hard waait de snelste wind die ooit nabij een stellair zwart gat is gemeten.

Dat schrijven onderzoekers in de nieuwste editie van het blad The Astrophysical Journal Letters. Ze troffen de harde wind aan bij het stellaire zwarte gat IGR J17091-3624.

Verrassing
Een stellair zwart gat ontstaat wanneer hele zware sterren instorten. De wind in dit stellaire zwarte gat is aanzienlijk sneller dan de onderzoekers van soortgelijke zwarte gaten gewend zijn. “We verwachtten niet zulke sterke winden van een zwart gat zoals dit,” vertelt onderzoeker Ashley King. “Het is een verrassing dat dit zwarte gat in staat is om windsnelheden te behalen die we normaal gesproken alleen rondom enorme zwarte gaten zien.”

WIST U DAT…

Materie
De wind is afkomstig uit de schijf van gas die zich rondom het zwarte gat bevindt. Opvallend genoeg lijkt de wind meer materie af te voeren dan het zwarte gat kan vangen. “We schatten dat zo’n 95 procent van de materie in de schijf rondom IGR J17091 door de wind wordt verdreven.”

Chandra
De onderzoekers achterhaalden de snelheid van de wind met behulp van Chandra: een röntgenobservatorium. De snelheid is vergelijkbaar met de windsnelheden die eerder bij andere zwarte gaten zijn aangetroffen. Alleen hadden die zwarte gaten een massa die miljoenen of miljarden keren groter was dan de massa van IGR J17091.

Aan de hand van dit onderzoek kunnen de wetenschappers meer te weten komen over het gedrag van zwarte gaten. Zo ontdekten de onderzoekers bijvoorbeeld dat er wanneer de harde wind waaide geen sprake was van een jet (een razendsnelle stroom van materie). Dit onderschrijft het vermoeden dat de wind een jet kan onderdrukken.

Bronmateriaal

"NASA's Chandra Finds Fastest Wind from Stellar-Mass Black Hole" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / CXC / M. Weiss.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd